بررسي عوامل محيطي موثر بر پراكنش اجتماعات گياهي مراتع در منطقه حفاظت شده بيجار

در اين تحقيق رابطه بين پراكنش اجتماعات گياهي منطقه حفاظت شده بيجار با عوامل محيطي بررسي شده است. البته اجتماعات گياهي به روش نمود ظاهري تعيين شدند. سطح مناسب پلات نمونه برداري با توجه به نوع و پراكنش اجتماعات گياهي به روش سطح حداقل و تعداد پلات بعد از نمونه برداري اوليه با توجه به تغييرات پوشش گياهي به روش آماري تعيين شد. در هر اجتماع گياهي، نمونه برداري در طول 4 ترانسكت 300 متري انجام شد و در طول هر ترانسكت، 15 پلات 1 مترمربعي به فاصله 20 متر از هم قرار داده شد. در هر پلات نوع و تعداد گونه هاي گياهي موجود و درصد آنها تعيين شد. در هر اجتماع 6 پروفيل خاك در توزيع يكساني در داخل واحد نمونه برداري حفر شد كه با توجه به مرز تفكيك افق ها در منطقه و نوع گياهان موجود از دو عمق 0-20 و 20 - 100 سانتي متري، نمونه خاك برداشت شد. از خصوصيات فيزيوگرافي، ارتفاع، شيب و جهت در نظر گرفته شد و از خصوصيات خاك رس، سيلت، شن، آهك، اسيديته، هدايت الكتريكي، ماده آلي و سنگريزه اندازه گيري شد. بعد از جمع آوري داده ها، به منظور تعيين عوامل تاثيرگذار بر پراكنش پوشش گياهي، از روش تجزيه مولفه هاي اصلي (PCA) با استفاده از نرم افزارPC-ORD استفاده شد. نتايج نشان داد كه بين عوامل مورد بررسي و پراكنش پوشش گياهي رابطه وجود دارد و مهمترين خصوصيات محيطي موثر بر پراكنش اجتماعات گياهي منطقه، درصد رس، سيلت، شن، سنگريزه، آهك، ارتفاع و شيب است.

In this study, the relationship between environmental factors and distribution of plant communities in rangelands of Bijar protected region was investigated. Vegetation types were determined by using physiononmy method. Plot size was determined with minimal area method and after primary sampling the number of plots was determined by statistical method. In each vegetation type, sampling was done along four transects of 300 m length. 15 plots of 1m2 were established along each transect at 20 meter intervals. The type and the amount of existing species and the percentage of vegetation cover were determined in each plot. In each community, 6 profiles were dug within sampling unit. Soil samples were taken from 0-20 and 20-100 cm according to the boundary of separated horizons and type of existing plant species in study area. physiographic features including altitude, slope and aspect were measured and among soil properties, clay, silt, sand, lime, pH, EC, organic mater and gravel were measured. After collecting data, the Principal Component Analysis (PCA) was used to determine relationship between vegetation cover and environmental factors by PC-ORD software. The results indicated that there were relationships between measured factors and distribution of vegetation. Texture, gravel, lime, altitude and slope had the most influence on distribution of plant communities.