برآورد سيلاب حوضه هاي فاقد آمار به روش آبنمود واحد لحظه اي زمين ريخت شناسي(مطالعه موردي: حوضه آبخيز شور انديكا رود كارون)

Probable Maximum Flood Simulation Using the Geomorphological Instantaneous Unit Hydrograph (GIUH) Approach(Case Study: The Shoor Indica Catchment)

پيش بيني بده و رفتار سيلاب حوضه هاي آبخيز فاقد آمار يكي از مهمترين مباحث در علم آبشناسي و طراحي سازه هاي آبي مي باشد. آنچه توجه بيشتر دانشمندان را به خود معطوف ساخته، توسعه ي انگاره هايي در زمينه ي ارتباط ميان پاسخ آبشناسي و ويژگيهاي زمين ريخت شناسي در حوضه هاي بدون آمار، يا با آمار اندك است. در اين تحقيق آبنمود واحد لحظه اي زمين ريخت شناسي(GIUH) بر مبناي روش كلارك و ناش به منظور شبيه سازي آبنمود رواناب سطحي(DSRO) براي چهار رويداد بارش- رواناب از حوضه ي شور انديكا در استان خوزستان به كار گرفته شده است. كارايي GIUH بر مبناي روشهاي كلارك و ناش در شبيه سازي آبنمودهاي DSRO با گزينه ي كلارك نرم افزار HEC-HMS و روش IUH با كاربرد روش ناش با استفاده از توابع هدف متعارف مقايسه شده است. فراسنجهاي زمين ريخت شناسي حوضه ي شور انديكا تحت عنوان نسبتهاي هورتون با استفاده از GIS از نقشه هاي پستي و بلندي و آب نگاري حوضه استخراج گرديد. فراسنج پويايي سرعت براي هر رويداد بطور مجزا با استفاده از روابط منطقه اي بين سرعت جريان و شدت مبه وسيله بارش مازاد با توجه به ويژگيهاي هندسي مقطع عرضي رود به دست آمده است. براساس نتايج به دست آمده انگاره ي GIUH، در برآورد شكل و ابعاد آبنمودهاي DSRO حوضه شور انديكا نسبت به روشهاي متعارف IUH از دقت و كارايي بهتري برخوردار است.

Forecasting the probable maximum flood in a watershed is of vital importance in designing the spillways of the dams and estimating the volume of the reservoirs to be constructed on its respective river. As numerous watersheds are unguaged or lack reliable long-time data, many hydrologists have tried to develop theories based on the geomorphology of such basins. We simulated the direct surface run-off (DSRO) hydrographs for 4 rainfall events for the Shoor Indica Catchment (SIC) in the Khuzestan Province, I.R.Iran using the GIUH-based Clark-Nash models and compared them statistically with the instantaneous unit hydrograph (IUH) model option of the HEC-HMS package and the Nash IUH model using some commonly used objective functions. The geomorphological parameters of the SIC were evaluated as the Horton’s ratio from the topographic and hydrographic maps using the GIS package. Individual dynamic velocity parameter was estimated for each event using the regional relationships developed between the flow velocity and the excess mean rainfall intensity based on the river cross sectional geometry. Statistical comparison of the developed and the recorded hydrographs indicated that the GIUH-based estimations more precisely predicted the events than the IUH routine.