عوامل پيدايي هجا در نزد بشاربن برد

Major Factors for the Emergence of Hija (Satirical Poetry) for Bashār

«فن هجا» از فنون شعري است كه به‌طور خودانگيخته يا غيرخودانگيخته، براي آرامش آشفتگي‌هاي دروني شاعر همراه با رنجش مهجوّ از وجود وي برمي‌خيزد. بدون شك در شكل‌گيري اين نوع از شعر، عامل يا عواملي دخالت دارد، همان‌گونه كه در جهت‌گيري شاعران به سوي نوع معيّني از شعر، انگيزه‌ها يا عللي دخيل است. اين مقاله تلاش دارد اين عوامل را در دو دسته بيروني و دروني بررسي نمايد. در قسمت نخست به بررسي ريشه‌هاي هجوگرايي بشار در محيط خانواده و اجتماع پرداخته شده، و از بردگي خانوادگي، نقص عضو ژنتيكي، مقطوع‌النسل بودن و اثرات آن در توليد هجا سخن گفته شده است، و در بخش بعديِ آن به انطباق شخصيّت اين شاعر با نقطه‌نظرهاي برخي از روانشناسان و‌ جامعه‌شناسان در مباحثي چون اضطراب، هيجان‌خواهي، عقده حقارت و عقده خودبزرگ‌بيني پرداخته شده است.

Hij? or satire is a genre of poetry that emerges, both spontaneously and through conscious effort, from the depth of the poet’s soul to relieve him of his inner anguish and is followed by resentment of the one being satirized. In the same way as there exist certain motives or factors behind the orientation of poets towards a specific genre of poetry, there are also certain factors involved in the development of this form of poetry. The present article is an effort to investigate such factors within the two classifications of internal and external motives. To begin with, the present study examines the causes of Bash?r’s orientation towards satire in the family and social environments, and mentions such factors as his family’s enslavement, genetic physical deformity, as well as barrenness and incapability of producing offspring, as the major factors contributing to his production of satire. The article continues to compare the personality trait of this poet in terms of the opinions of some experts in psychology and sociology on issues including stress, sensation seeking, inferiority complex, and superiority complex.