تاثير غني سازي با دي‌اكسيد‌كربن بر صفات مورفوفيزيولوژيك گياه آمارانتوس زينتي (Amaranthus tricolor L.) در شرايط تنش شوري

Effect of Carbon dioxide Enrichment on Morphophysiological Characteristics of Amaranthus (Amaranthus tricolor L.) under Salinity Stress

تحقيق حاضر به منظور بررسي تاثير غلظت هاي مختلف دي‌اكسيد‌كربن و شوري بر صفات مورفوفيزيولوژيك گياه آمارانتوس زينتي در شرايط گلخانه اي در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. آزمايش در قالب كرت هاي خرد شده بر پايه طرح كامل تصادفي با دو عامل دي‌اكسيد‌كربن (380، 700 و 1050 ميكروليتر در ليتر) و شوري (صفر، 150 و 300 ميلي مولار كلريد سديم) و سه تكرار بود. نتايج نشان داد در شاهد دي‌اكسيد‌كربن (380 ميكروليتر در ليتر)، با اعمال تنش شوري تا 300 ميلي مولار، وزن خشك اندام هوايي، ارتفاع بوته و سطح برگ به ترتيب از 34/9، 83/53 و 1001 به 71/3، 3/35 و 158 رسيد. برهمكنش شوري و دي اكسيد كربن نيز نشان داد در تيمار شاهد شوري و در غلظت 1050 ميكروليتر در ليتر دي‌اكسيد‌كربن، وزن خشك اندام هوايي و ارتفاع ساقه به ترتيب 46 و 38 درصد افزايش يافت. در تنش 150 ميلي مولار كلريد سديم با افزايش غلظت دي‌اكسيد‌كربن از 380 به 700 ميكروليتر در ليتر سطح برگ از 134 به 358 سانتيمتر مربع افزايش يافت و در غلظت 1050 ميكروليتر در ليتر دي‌اكسيد‌كربن و تنش 150 ميلي مولار به 287 سانتيمتر مربع رسيد. نتايج كل نشان داد افزايش غلظت دي‌اكسيد‌كربن باعث بهبود اثرات سو شوري شده است، به طوري كه در صفاتي نظير سطح برگ و نشت الكتروليت، غلظت 700 ميكروليتر در ليتر و در صفاتي مثل وزن خشك ريشه و اندام هوايي و ارتفاع بوته غلظت 1050 ميكروليتر در ليتر دي‌اكسيد‌كربن عكس العمل بهتري را نسبت به شوري نشان داد.

To evaluate the effects of various concentration of carbon dioxide and salinity stress on morphophysiological characteristics of Amaranthus tricolor L. an experiment was conducted in greenhouse conditions in Faculity of Agriculture Ferdowsi University of Mashhad. the experiment was split plot based on completely randomized design with three levels of CO2 (380, 700, 1050 µl/L) and three concentrations of sodium chloride (0,150, 300 mM) with 3 replications. The results showed that in control carbone dioxide (380 µl/L), application of salinity to 300 mM, reduced shoot dry weight, plant height and leaf area from 9.34, 53.83 and 1001 to 3.71, 35.3 and 158 respectively. Interaction effects of salinity and carbon dioxide showed that in control salinity and 1050 µl/L carbon dioxide, shoot dry weight and plant height increased 46 and 38% respectively. in level of 150 mM sodium chloride, with increasing concentrations of carbon dioxide from 380 to 700 µl/L, leaf area increased from 134 to 358 cm2. at this salinity level, in concentration of 1050 µl/L carbon dioxide, leaf area was 287 cm2. The final results showed that increasing concentrations of carbon dioxide improves adverse effects of salinity. in characteristics such as leaf area and electrolyte leakage, carbon dioxide in 700 µl/L and in characteristics such as root dry weight, shoot dry weight and plant height concentrations of 1050 µl/L carbon dioxide showed a better reaction to salinity.