بررسي ميزان هيدروكربن‌هاي آروماتيك حلقوي (PAHs) در رسوبات تنگه‌ي هرمز ـ خليج فارس

The Study of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) Contamination in Sediments of Hormoz Straight - Persian Gulf

هيدروكربن‌هاي آروماتيك حلقوي (PAHs) از مهم‌ترين آلاينده‌هاي زيست‌محيطي هستند كه از منابع مختلفي توليد مي گردند و در آب و خصوصاً در رسوبات بسيار پايدار بوده و تجزيه‌ي آنان به‌كندي صورت مي گيرد. تعداد 16 تركيب اين آلاينده‌ها از سوي آژانس بين‌المللي حفاظت محيط زيست (EPA) جز تركيبات خطرناك سرطان‌زا معرفي شده‌اند. در اين مطالعه ميزان اين 16 تركيب هيدروكربن آروماتيك حلقوي (PAHs) در رسوبات تنگه‌ي هرمز در خليج فارس اندازه‌گيري شد. بدين منظور تعداد 11 ايستگاه در مناطق مختلف آب‌هاي ايراني تنگه هرمز انتخاب گرديد و نمونه‌برداري از رسوبات سطحي با استفاده از گرب ون وين صورت گرفت. اندازه‌گيري اين تركيبات با استفاده از دستگاه HPLC (كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا) مجهز به دتكتور فلورسانس و UV انجام شد. نتايج حاصله نشان داد كه غلظت كل PAH ها در رسوبات ايستگاه‌هاي مختلف تنگه هرمز از 17/72 تا 70/191 نانوگرم بر گرم وزن خشك رسوب متغير بود. بيشترين غلظت فردي تركيبات PAH مربوط به فلورانتن با غلظت 72/19 نانو گرم بر گرم بود و دي بنزو a , h آنتراسن و فلورن و indeno(1,2,3-cd)pyren در هيچ‌كدام از ايستگاه‌ها مشاهده نشد. ماده آلي كل بين 25/8 ـ 75/2 درصد متغير بود. مقايسه غلظت PAH ها در رسوبات تنگه هرمز با ساير نقاط دنيا نشان داد كه رسوبات اين منطقه داراي آلودگي كم تا متوسط است. نتايج حاصل از تعيين منبع آلودگي تركيبات PAH نشان داد كه رسوبات منطقه تنگه هرمز، داراي منشا پايروليتيك (منبع فسيلي) هستند.

Polycyclic aromatic hydrocarbon (PAHs) is one of the most important environmental pollutants which originated from various sources. They are stable in seawater and especially in sediments and their degradation occur slowly. Sixteen numbers of this pollutant are introduced by Environmental Protection Agency (EPA) as serious carcinogen compounds. In this study, the contents of 16 PAHs compounds were determined in the sediments of Hormoz straight, Persian Gulf. The sampling was performed by Van Veen grab from 11 sites of Iranian waters of Hormoz straight. Determination of PAHs were performed by high performance liquid chromatography equipped with fluoresce detector. The results showed that the total concentration of PAHs varied between 72.17- 191.70 ng g_1 dry weight of sediments. Maximum individual concentration of PAHs was 19.72 ng g-1 belonged to flouranthene. Dibenzo (a,h) anthracene and flourene were not detected in all of the sampling sites. The total organic matters (TOM) of sampling sites were different from 8.25 to 2.75%. Comparison of PAHs concentrations in the studied sediments with that of other places in the world showed that the PAHs pollutions of studied sediments are medium to low. The results also showed that the source of PAHs pollutants can be attributed to the pyrolitic sources.