بررسي صفات ريخت‌سنجي و شمارشي ماهي گامبوزيا (Gambusia holbrooki) در دو فصل تابستان و پاييز در رودخانه دينور كرمانشاه

An Investigation on Morphometric and Meristic Characteristics of Gambusia (Gambusia holbrooki) in Summer and Autumn in the Dinor River, Kermanshah

خصوصيات ريخت‌سنجي و شمارشي ماهي گامبوزيا (Gambusia holbrooki) در تابستان و پاييز 1390 در رودخانه دينور كرمانشاه مورد بررسي قرار گرفت. تعداد 130قطعه نمونه ماهي به‌وسيله‌ي تور پره با چشمه 5 ميليمتري صيد و 28 صفت ريخت سنجي و 8 صفت شمارشي مورد بررسي قرار گرفت. داده‌هاي ريخت‌‌سنجي قبل از تجزيه و تحليل به جهت كاهش خطاي حاصل از رشد آلومتريك استاندارد شدند. در ارتباط با صفات ريخت‌سنجي در بين نرهاي دو فصل 5 عامل و در بين ماده‌ها 2 عامل كه به‌ترتيب نشان دهنده 931/81 و 810/88 درصد تنوع بين صفات بود و در صفات شمارشي در بين نرهاي دو فصل 4 عامل و در بين ماده‌ها نيز 4 عامل كه به‌ترتيب نشان دهنده 065/70 و 730/70 درصد تنوع بين صفات بود، جدا گرديد. نتايج حاصل از تست t در 28 صفت بين نرهاي دو فصل در 17صفت اختلاف مشاهده شده (05/0P? ) و در ماهيان ماده در هر 28 صفت ريخت‌سنجي اختلاف معني‌داري (05/0? P) ديده شده است. در صفات شمارشي در نرها اختلاف معني‌داري درصفات مشاهده نشد (05/0 < P) و در ماده‌ها در 2 صفت اختلاف معني‌داري مشاهده شده است (05/0 P?). در نتايج به‌دست آمده با كمك روش تجزيه به مولفه‌هاي اصلي در مورد صفات ريخت‌سنجي در ماهيان نر بين دو فصل جدايي مشاهده نمي‌شود. اين درحالي است كه در ماهيان ماده دو فصل همپوشاني ديده نمي‌شود و قابل تفكيك است. در ارتباط با ابر پراكنش در خصوصيات شمارشي، هم در نرها و هم در ماده‌ها همپوشاني بالايي در دو فصل مشاهده مي‌شود. بنابراين به نظر مي‌رسد تاثيرپذيري صفات ريخت‌سنجي در ماهيان ماده در ارتباط با تغيير فصل نسبت به صفات شمارشي بيشتر است.

Morphometric and meristic characteristics of Gambusia, G.holbrooki in the Dinor River of Kermanshah were investigated during summer and autumn 2011. We caught 130 specimens using beach seine with a mesh size of 5 mm, 28 morphometric and 8 meristic characteristic. Morphometric characteristics were standardized before analysis to alleviate the errors caused by algometric growth. According to morphometric characteristics, in males, there five factors and in female two factors accounted for about 81.931% and 88.810% of characteristic diversity, and in the case of meristic characters, in males four factors and in female also four, accounted for 70.065% and 70.730 % of characteristic diversity within character, were separated. A meaningful difference in seventeen morphometric characters in male (p?0.05) and in female a meaningful difference in Twenty-eight morphometric character (p?0.05) was observed. No meaningful difference in meristic characteristics in male (p > 0.05) was observed, however in females meaningful difference in two meristic characters was seen (p?0.05). According to the result of Principal Component Analysis, in morphometric characteristics, distinctions between males were not seen in summer and autumn, while in females were observed. In meristic characteristics, distinctions between sexes were not observed and the distribution of male and females had high overlap. Therefore, it seems that impressionability of morphometric characteristics measured in fish in relation to the changing seasons is more than of meristic characteristics.