بررسي تنوع ژنتيكي نمونه هاي آلوي وحشي و تجاري با استفاده از ماركر ملكولي SSR

Genetic Diversity of Wild and Commercial Genotypes of Plum Using SSR Molecular Marker

امروزه آلو يكي از درختان ميوه مهم در بسياري از كشورهاي جهان مي باشد. آگاهي از تنوع ژنتيكي ژرم پلاسم هاي موجود امكان انتخاب والدين در بهبود برنامه هاي اصلاحي را فراهم مي كند. جهت ارزيابي تنوع ژنتيكي و مشخص نمودن روابط ژنتيكي بين ژنوتيپ هاي آلوي ايران (رامسر، كرج و مشهد) و ژنوتيپ هاي تجاري موجود در مركز تحقيقات گروه علوم باغباني دانشگاه تهران و همچنين نمونه ميروبالان از هشت نشانگر ريزماهواره استفاده شد. اين نشانگرها تعداد 68 آلل در مجموع هشت جايگاه ريزماهواره در ژنوتيپ هاي مورد بررسي توليد كردند. مكان هاي ريزماهواره UDA-005 و UDP98410 با 12 آلل بيشترين و مكان ريزماهواره CPSCT026 با چهار آلل كمترين تعداد آلل را در بين نشانگرها توليد كردند. ميانگين تعداد آلل هاي موثر (ne) 1/4 با حداكثر 6/6 آلل در مكان ريزماهواره UDA-005 و حداقل 7/2 درASSR71 بود. ميانگين هتروزيگوتي مورد انتظار در بين مكان ها 73/0 بود كه از 58/0 در ASSR71 تا 86/0 در مكان ريزماهواره UDA-005 متفاوت بود. ميانگين هتروزيگوتي مشاهده شده 49/0 بود كه از 34/0 در UDP98410 تا 71/0 در مكان ASSR72 متغير بود. ميانگين شاخص جريان ژني (Nm) در بين همه مكان ها 22/1 بود كه نشان مي دهد مبادله مواد ژنتيكي (بذر، گرده و غيره) بين محل هاي جغرافيايي مورد نظر انجام شده است. محتواي اطلاعات چندشكلي در بين ژنوتيپ هاي مورد بررسي از 52/0 تا 80/0 با ميانگين 69/0 ارزيابي شد كه هتروزيگوتي بالا را در بين ژنوتيپ هاي آلو نشان داد. گروه بندي نمونه ها از روش تجزيه خوشه اي بر اساس ضريب تشابه SMC انجام شد و دندروگرام با استفاده از روش Unweighted Paired Group Method of Arithmetic Means رسم گرديد. گروه بندي ژنوتيپ ها با مناطق جغرافيايي مطابقت نداشت به طوريكه آلوهاي مناطق متفاوت در گروه هاي ژنتيكي مجاور هم قرار گرفتند ولي تفاوت مشخصي بين ژنوتيپ هاي هگزاپلوييد و ديپلوييد مشاهده شد به گونه اي كه ژنوتيپ هاي هگزاپلوييد در فاصله 66/0 از بقيه ژنوتيپ ها جدا شدند و در يك گروه قرار گرفتند. بر اساس نتايج حاصل از ماتريس تشابه كمترين تشابه ژنتيكي (506/0) و بيشترين آن (92/0) و متوسط تشابه بين كل ژنوتيپ ها 77/0 بود كه با متوسط تشابه گزارشات قبلي در ژنوتيپ هاي مشابه با استفاده از ديگر نشانگرها (71/0) مطابقت نشان داد.

Japanese plum (Prunus salicina Lindl.) having originated from China, is now one of the important fruit trees in many countries in the world. Knowledge of genetic diversity among existing germplasms provides the possibility of parental selection in breeding improvement programs. For assessment of genetic diversity and relationship among genotypes in Iran (Ramsar, Velyan Karaj and Mashhad) and four commercial cultivars availabe at the Research Center, Dept. Of Horticultural sciences, University of Tehran, as well as Mirobolan cultivar, eight microsatellite loci were employed. These markers produced a total of 68 bands in the studied genotypes. UDA-005 and UDP98410 loci produced the highest number of alleles (12) while CPSCT026 locus rendered the lowest (4). The average effective allele was recorded 4.1 with a maximum of 6.6 alleles at UDA-005 microsatellite site and a minimum of 2.7 at ASSR71. The average expected heterozigosity in all loci was 0.73 varying from 0.58 at ASSR71 to 0.86 at UDA-005 microsatellite locus. The average observed heterozigosity was 0.49 differing from 0.34 at UDP98410 to 0.71 at ASSR72 loci. Gene flow index (Nm) was 1.22 on the average at all loci showing the exchange of genetic material (seeds, pollen, etc.) among the locations. The mean of Polymorphic Information Content (PIC) being 0.69, indicated high heterozigosity rate among plum genotypes. Cluster analysis based on SMC similarity coefficients and UPGMA method was performed. According to clusters, groups were not in match with the geographical distribution so that genotypes with different distributions were located in same groups but there exicted certain differences between hexaploid and diploid genotypes. Based on the results of similarity matrix, the lowest and the highest genetic similarities were recorded as 0.506 and 0.92 respectively. Average similarity among genotypes recorded as 0.79, corresponding to a previous report with an average similarity whithin the same studied genotypes, using RAPD markers, (0.71).