آيا سلامت در كشورهاي خاورميانه كالاي لوكس مي‌باشد؟ شواهدي از رويكرد مدل‌هاي رگرسيوني انتقال ملايم پانل

Is Health a Luxury for People in the Middle East Countries? Evidence from Panel Smooth Transition Regression Models

مقدمه: در اين مقاله از يك مدل رگرسيوني انتقال ملايم پانل براي ارتباط بين مخارج بهداشتي و درامد استفاده م يشود. در اين رويكرد، تغيير پارامترها در بين كشورها و همچنين تغيير پارامترها در طول زمان به شيوه اي پيوسته الگوسازي مي شود. لذا اين رويكرد براي رفع و مخارج بهداشتي در طول (GDP يا Gross domestic product) ناهمگني بين كشورها و تغييرپذيري ارتباط بين توليد ناخالص داخلي زمان مناسب است. هدف اين مقاله اين بوده است كه آزمون شود آيا مراقبت هاي بهداشتي كالايي لوكس است يا خير؟. (1990- روش بررسي: داده ها از مشاهدات سري زماني و مقطعي شامل 14 كشور خاورميانه از جمله ايران و براي 17 سال ( 2006 يا World health organization) تشكيل شده است. كل مشاهدات برابر 238 تعيين شد. داده ها از پايگاه سازمان بهداشت جهاني 2008 ) تهيه گرديد. همچنين يافته هاي ) (WDI يا World development indicators) و پايگاه شاخ صهاي توسعه ي جهاني (WHO مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. Eviews تحقيق با استفاده از روش برنامه نويسي در نرم افزار يافته ها: كشش درامدي براي اكثر كشورها ك متر از يك است. به علاوه ارتباط بين درامد و مخارج بهداشتي تحت تاثير پيشرف تهاي 1990 براي - تكنولوژيكي بين كشورها تغيير كرده است. تخمين ها نشان داد كه كشش درامدي مخارج بهداشتي بين سال هاي 2006 تمامي كشورها به طور پايداري افزايش يافته است. نتيجه گيري: تغييرات تكنيكي يكي ازعوامل اساسي و بسيار مهم مي باشد كه بر روي رشد مخارج بهداشتي در كشورهاي خاورميانه اثر مي گذارد. لذا سياست گذاران حوزه ي بهداشت بايد افزايش نسبت هزينه هاي بهداشتي به همراه رشد تكنولوژي را در برنامه ريزي هاي خود لحاظ كنند. همچنين با توجه به اين كه كشش هزينه هاي سلامت نسبت به درامد ثابت نبوده و به سطح تكنولوژي يا اميد به زندگي در كشورهاي خاورميانه بستگي دارد، لذا اين كشورها از جمله ايران كه تغييرات سريع تري را در هرم سني خود تجربه م يكنند بايد آمادگي لازم براي افزايش سهم اين هزين هها و همچنين توسعه ي كمي و كيفي بيمه هاي درماني را داشته باشند. واژه هاي كليدي: مخارج بهداشتي؛ توليد ناخالص داخلي؛ مدل هاي اقتصادسنجي؛ كشورهاي خاورميانه.

Introduction: In this article, we used a panel smooth transition regression model to estimate the relationship between health expenditure and income. This approach is employed to continuously model changing parameters among countries and during time. It is thus suitable for eliminating heterogeneity among countries and the variability of the relationship between gross domestic product (GDP) and health expenditure. The purpose of this study was to determine whether health care is a luxury product in the Middle East. Methods: The data included a panel of time series and cross-sectional observations in 14 Middle East countries during the 1990-2006. The data was collected from the World Health Organization (WHO) and World Development Indicators (WDI, 2008). The results were analyzed using EViews. Results: The results showed that in most countries, income elasticity is less than unity. It seems that the relationship between income and health expenditure is affected by the advancement in technology among different countries. The estimates for all countries indicated that the income elasticity of health expenditure for the years 1975-2006 had continuously increased. Conclusion: The technological change is one of the main factors that affect health expenditure growth in the Middle East. Hence, health policy makers should consider the increase in health expenditure ratio along with technology growth in their programs. Keywords: Health Expenditure, Gross Domestic Product, Models, Econometrics, Middle East.