واكنش سه گونه جنس نعناع به تنش كم آبي تحت شرايط كنترل شده

Response of Mentha Species to Water Deficit Stress Under Controlled Conditions

هر چند گياهان جنس نعناع به تنش كم آبي بسيار حساس هستند، ولي واكنش گونه‌هاي مختلف آن به كاهش آب خاك طي فصل رشد ممكن است متفاوت باشد. به منظور بررسي پاسخ سه گونه نعناع به تنش كم آبي، آزمايشي به صورت فاكتوريل (4×3) در قالب طرح كاملا تصادفي با پنج تكرار در شرايط كنترل شده انجام شد و گونه‌هاي Mentha longifolia (پونه)، Mentha spicata (سوسن) و Mentha x piperita (نعناع فلفلي) در معرض چهار سطح رطوبتي خاك (100، 80، 60 و 40 درصد ظرفيت زراعي) قرار گرفتند. در زمان رسيدن گياهان به مرحله 70 درصد گلدهي، برداشت گياهان انجام شد. صفات مورد مطالعه شامل درصد بقا ، تعداد كل شاخه ها و استولون، تعداد برگ، طول كل شاخه ها ، سطح سبز و وزن خشك كل گياهان بودند. نتايج نشان داد كه تيمارهاي رطوبتي خاك تاثير معني داري بر درصد بقا سه گونه نعناع داشتند، به طوري كه در تيمار رطوبتي 60 درصد ظرفيت زراعي درصد بقا سوسن 100 درصد بود، در صورتي كه درصد بقا پونه و نعنا فلفلي به 70 درصد كاهش يافت. نعناع فلفلي از نظر صفاتي نظير تعداد كل شاخه و تعداد استولون برتري معني داري نسبت به دو گونه ديگر داشت، در صورتي كه صفاتي مانند تعداد برگ كل، سطح سبز و وزن خشك در گونه سوسن بيش تر از دو گونه ي ديگر بود، ضمن اينكه طول كل شاخه ها نيز در گونه پونه بيشتر از دو گونه ديگر بود. بالاترين وزن خشك را گونه سوسن در ظرفيت زراعي 100 درصد داشت و كاهش رطوبت خاك به 80 درصد ظرفيت زراعي باعث 35 درصد كاهش در وزن خشك آن شد، در صورتي كه اين كاهش در گونه‌هاي پونه و نعنا فلفلي به ترتيب 62 و 56 درصد بود. با وجود اين كه در شرايط كنترل شده گونه سوسن تحمل نسبتا مناسب تري نسبت به دو گونه ديگر به تنش كمبود آب نشان داده است، اما انجام مطالعات تكميلي جهت درك بهتر واكنش‌هاي گونه‌هاي مورد بررسي به تنش كمبود آب مفيد خواهد بود.

Although mint species are very sensitive to water deficit stress, but their reaction may be different to reduction of water in soil during growing season. In order to evaluate response of three Mentha species to water deficit stress, an experiment was carried out in a factorial-randomized design with five replication in controlled conditions and Mentha longifolia (wildmint), Mentha spicata (spearmint) and Mentha piperita (peppermint) species were subject to four soil moisture regimes (100, 80, 60, 40 of field capacity (FC)). Plants were on 70% of flowering at the harvest time. Characteristics were included percent of survival, number of total branches and stolon, number of leaf, length of total branches, green area and total dry matter. The results showed that soil moisture treatments had significant effect on survival of three mint species, because spearmint’s survival was 100 in 60 FC, while in wildmint and peppermint were decreased to 70 percent. In peppermint number of total branches and stolon were significantly excel as compare as two other species, however in spearmint number of total leaf, green area and total dry matter were more than two other species, whereas length of total branches in wildmint were higher than spearmint and peppermint. Spearmint had the greatest dry matter in 100 percent of FC and reduction of soil moisture to 80 percent of FC caused 35 percent reduction in previously mentioned parameter, while in wildmint and peppermint 62 and 56 percent reduction were observed, respectively. However spearmint was more tolerant than two other species to water deficit stress, but more study must be achieved for better understanding of mint responses to water deficit stress.