پيشوند فعلي /bv-/ در گذشته ساده گيلكي از تكوين تا تصريف

The Verb Prefix /bv-/ in Past Perfective of Gilaki Language, from Genesis to Inflexion

در اغلب گونه‌هاي گيلكي، فعل‌هاي «گذشته ساده» پيشوندي تصريفي (/-bv/) دارند كه اكثر منابع نحوي گيلكي يا آن را وند وجه دانسته و يا كلاً از پرداختن به نقش آن سر باز زده‌اند. با برافتادن اين پيشوند از گذشته ساده، غالباً فعل به گذشته استمراري تبديل مي‌شود. در اين تحقيق نشان داده خواهد شد كه وند مزبور، وند وجه، زينت يا زايد نيست و نمودنما محسوب مي‌شود. اين وند در گيلكي، با توجه به ملاحظات تاريخي و تحولاتِ صورت‌پذيرفته، اساساً تصريفي نيست، بلكه به‌تدريج به سوي تصريفي و دستوري‌‌شدگي گام برداشته‌است. بر اين اساس، فرايند فوق، گذشته ساده را از لحاظ صوري به سوي نشان‌داري سوق داده‌است و اين در حالي است كه فعل مزبور در روزگاران پيشين مقوله‌اي نشان‌دار نبوده‌است. بنابراين مي‌توان گفت كه ارزش‌هاي نشان‌داري به لحاظ تاريخي و برپايه تحولات تدريجي، ممكن است تغيير نمايند.

There is a typical inflectional prefix /bv-/ in past perfectives of many variants of Gilaki Language, which either has been considered as a mood affix in many syntactic sources of Gilaki, or has been neglected in other sources. In many of the mentioned variants, if this affix is omitted, the verb turns from past perfective to past imperfective. This article tries to prove that this affix is not a mood, ornament or extra affix, but an aspect affix which in origin, was not inflectional, although it has become inflected and grammaticalised due to the historical evolutions occurred to Gilaki. This process has led the Gilaki simple past to “markedness”, while substantially it has not been “marked”. Thus, it can be indicated that “markedness” might change diachronically.