تحليل فضايي وضعيت شاخص‌هاي شهر سالم با روش خوشه بندي فازي سي مينز و مدل تاپسيس مطالعه موردي نقاط شهري استان مازندران

Spatial Analysis of Health City Indicators Condition Using Fuzzy Clustering and Topsis Model Case Study: Counties of Mazandaran Province

روند روزافزون شهرنشيني و به دنبال آن بروز پيامدهاي زيست محيطي، اجتماعي و جمعيتي، واكنش‌هاي گسترده طرفداران زندگي سالم به دور از آلودگي با محوريت بهداشت و سلامت جامعه انساني و محيط را در پي داشت. در اين راستا در اواسط دهه 1980 ميلادي رويكرد شهر سالم به عنوان راهي براي دستيابي به شرايط مطلوب زندگي فردي و اجتماعي مطرح شد. هدف اين تحقيق تحليل فضايي وضعيت برخي از شاخص‌هاي شهر سالم در نقاط شهري استان مازندران به تفكيك شهرستان است. روش تحقيق توصيفي و تحليلي مبتني بر داده‌هاي رسمي ثانويه است. در اين تحقيق به منظور خوشه بندي نقاط شهري استان مدل تحليل خوشه‌اي فازي (با الگوريتم سي مينز) و به منظور تدقيق يافته‌ها از مدل سطح بندي تاپسيس استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد عضويت نقاط شهري استان مازندران مستقل از عامل فضايي فاصله از مركز است و عضويت غالب نقاط شهري در خوشه چهارم احتمال تفاوت در وضعيت شاخص‌هاي شهر سالم در ميان نقاط شهري غرب، مركز و شرق مازندران را رد مي‌كند. از طرف ديگر، اگرچه انتظار مي‌رفت نقاط شهري مربوط به شهرستان مركز استان در وضعيت بهتري از نظر شاخص‌هاي سلامت باشند اما نقاط مذكور در رتبه هفتم قرار گرفته اند.

Urban green space is one of the land uses whose distribution and dispersion is very important in the city. Despite the proper distribution of green spaces in Yasuj, most of these spaces have been allocated to private gardens; so, the public share in the use of neighborhood parks is very low. Some areas in this city do not have any green space, whereas others have more. The method used in this study is descriptive-analytical and data were collected from the comprehensive plan as well as the land use plan. This study provides a suitable model following the optimal distribution of parks and green spaces in each of the urban areas. In order to compensate deficiencies in environmental field, especially in the recreational needs of residents, the value of the land to create green spaces should be evaluated. For this purpose, first, we evaluated green spaces in the existing status. After identifying deficiencies, the relative weighting model was used in site selecting of parks and green spaces. In order to determine the appropriate places, the spatial data were collected and the GIS database was established. For modeling each layer based on their importance in site selection, a weight was assigned. The results of integrating layers prioritized the land for choosing appropriate locations as green spaces. Then, these locations were compared to land use plan and it was determined that wastelands which have government ownership as well as lands that are located near stream are appropriate locations for parks and green spaces inside the city.