تجزيه و تحليل نظام جريان نمونه ي فيزيكي- هيدروليكي قسمتي از سرريز سد ملاصدرا

Study and analysis of some part of Mollasadra dam ogee spillway physical- hydraulical model

امروزه نقش سدها در زندگي بشر، به خصوص دركشورهايي نظير ايران، به عنوان يكي از زيرساخت هاي اساسي درتوسعه ي پايدار و بهينه از منابع آب مشهود است. سرريز از سازه هاي مهم هر سد است كه امكان خروج سيلاب هاي اضافه بر ظرفيت آن را ميسر مي سازد. از بين سرريزها، سرريز پيوند به خاطر بازده ي هيدروليكي بالا، بيشترين كاربرد را دارد. ساخت نمونه ي فيزيكي به عنوان دقيق ترين روش در بررسي اين گونه سازه ها مطرح است. براي بررسي نظام جريان از روي قسمتي از سرريز پيوند سد ملاصدرا، نمونه ي فيزيكي آن با مقياس1:30 در ناوه ي آزمايشگاه هيدروليك دانشگاه آزاد مرودشت ساخته شد و آزمون هايي با بده هاي متفاوت انجام گرديد. پس از تجزيه و تحليل داده ها، در بررسي نظام جريان، عملكرد صحيح سازه مستهلك كننده ي كارمايه در اين سازه مورد تاييد قرار گرفت. در بررسي اندازه ي استهلاك كارمايه نيز بر همين مساله تاكيد گرديد. ضريب C سرريز پيوند مدل 68/2 به دست آمد. همچنين، با تجزيه و تحليل نظام جريان بر روي نمونه، وضعيت جريان تا بده ي حدود 1680 متر مكعب بر ثانيه در نمونه ي واقعي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و مشكل هيدروليكي خاصي در آن مشاهده نگرديد.

Now a day, the role of dams in the human life especially in countries like Iran is known as one of the underlying bases of sustainable development. The spillway is one of the important structures of any dams, that enables the bypass of flood flows or flows that exceed the capacity of the dam. Among the different types of the spillways, ogee spillways are mostly used, regarding their high hydraulic efficiency. The most precise method in studying the problems of this structure, is making physical models and modeling real flows. In order to investigate the flow regime on a part of Mollasadra dam ogee spillway, the physical model of the spillway was built to a 1:30 scale in the flume of the hydraulic laboratory of Marvdasht Islamic Azad University. Data was gathered with different discharges. Analyzing the gathered data by means of hydraulic regimes, it was found that the energy dissipator structures are working properly, due to tested discharges. The C coefficient of the ogee spillway was computed to be 2.86. In addition the regime of the flow was modeled up to the discharge of about 1680 m3/s in the prototype, but we did not see any special hydraulic problem.