برآورد نرخ بهينه‎ي ماليات بر ارزش افزوده در ايران: كاربردي از الگوي دايموند- ميرلس

Estimating Optimal VAT Tax Rate in Iran: Approach to Diamond & Mirrlees Model

در اين مقاله نرخ بهينه‎ي ماليات بر ارزش افزوده كالاها و خدمات مشمول براي سه سطح مختلف از درآمد ماليات برمصرف مورد نياز دولت محاسبه شده است. بدين منظور در ابتدا توابع تقاضاي هر يك از گروه‎هاي كالاها و خدمات مشمول با استفاده از سيستم معادلات تقريباً ايده‌آل و داده‌هاي ده دهك درآمدي خانوار شهري و روستايي طي سال‎هاي (1386-1378) به روش داده‌هاي تابلويي برآورد و كشش‎هاي قيمتي و درآمدي مورد نياز استخراج شده است. سپس با استفاده از از الگوي دايموند- ميرلس (1997) و معيار مطلوبيت نهايي اجتماعي نرخ‎هاي بهينه استخراج شدند. نتايج، بيانگر اين است كه نرخ‎هاي به دست آمده در سه سطح درآمدي و براي سطح گريز از نابرابري اجتماعي صفر تقريباً برابر و به‌طور متوسط 4 درصد است كه اين به نوبه خود سيستم تك نرخي فعلي را تاييد مي‌كند. طبقه‌بندي JEL : K34, H21, C33

In this Article, optimal VAT rates have been calculated for the three different levels of consumption tax revenue needed by the government. Using the data of 10 income groups of the Iranian rural and urban households in the period(1378-1386) and applying Panel Data approach, the Almost Ideal Demand System(AIDS) were estimated to derive the price and income elasticities. Then, the optimal VAT rates were derived using Diamond & Mirrlees (1997) model and Marginal Social Utility Criteria. The results of the study show that, the tax rates derived for three different levels of revenue as well as for zero level of the Degree of inequality aversion are nearly equal and is about 4 percent, which in turn endorses the one rate VAT system currently operating in Iran. Classification JEL: K34, H21, C33