ارزيابي اقتصادي روشهاي آبياري و تاثير آن بر عملكرد ارقام سيب زميني در استان اصفهان

Economic Evaluation of Irrigation Methods on Yield of Potato Varieties in Isfahan Province

در اين پژوهش سه روش آبياري قطره‌اي نواري (تيپ)، باراني و جويچه‌اي در ايستگاه تحقيقات رزوه فريدن در استان اصفهان مورد ارزيابي فني و اقتصادي قرار گرفت. اين آزمايش بصورت طرح آماري كرت‌هاي دوبار خرد شده نواري در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار و طي دو سال اجرا شد. سه روش آبياري در كرت اصلي، دو روش كاشت يك رديفه و دو رديفه بعنوان كرت فرعي يكبار خرد شده و دو رقم تجارتي سيب‌زميني (آگريا و مارفونا) در كرت‌هاي فرعي دوبار خرد شده قرار گرفت. نتايج حاصل از بررسي دو ساله اين آزمايش نشان داد كه بين تيمارهاي روش آبياري و روش كاشت تفاوت معني‌دار وجود دارد. نتايج آزمايش در سال اول برتري ميانگين توليد در روش باراني و تيپ نسبت به جويچه‌اي و در سال دوم برتري آبياري باراني به تيپ و روش تيپ به جويچه‌اي را نشان داد. مقايسه ميانگين عملكرد ارقام نشان داد هر چند رقم اگريا در سال اول نسبت به رقم مارفونا برتري معني‌دار داشته ليكن مقايسه ميانگين عملكرد دوساله عدم تفاوت معني‌دار بين رقم اگريا و مارفونا را به ترتيب با ميانگين توليد 24083 و 23233 كيلوگرم در هكتار نشان داد. نتايج مقايسه ميانگين دوساله عملكرد بين روشهاي كاشت نشان داد كه كشت يك رديفه با ميانگين توليد 24839 كيلوگرم در هكتار نسبت به كشت دورديفه با 22927 كيلوگرم در هكتار برتري معني‌دار داشته است. در سال اول و دوم نيز كشت يك رديفه برتري معني‌داري نشان داد. بررسي اثر متقابل دوساله تيمارها نشان داد به جز اثر رقم × سال هيچكدام از ديگر اثرهاي متقابل معني‌دار نگرديد. ميانگين مقادير WUE در روش آبياري تيپ حداكثر و برابر kg/m392/4 بدست آمد. ارزيابي اقتصادي طرح حاضر با استفاده از محاسبه شاخص هاي نسبت منفعت به هزينه و ارزش حال خالص منافع، انجام گرفت. بر اساس نتايج بدست آمده، مقدار شاخص هاي مذكور در روش آبياري باراني نسبت به دو روش ديگر از مقدار قابل ملاحظه‌اي برخوردار بوده كه اين موضوع حاكي از برتري اقتصادي اجراي سيستم‌هاي آبياري باراني در منطقه مورد مطالعه مي‌باشد و استفاده از روش هاي آبياري قطره اي و سطحي براي كشت سيب زميني در اولويت هاي بعدي قرار گرفتند.

In this study, three irrigation methods, namely, clouding tape, sprinkler and furrow in Rozveh Agricultural Research station (Fereidan Region in Isfahan) were evaluated. This study was conducted as randomized complete blocks design as a split-split strip plot layout with three replication during two years. Three irrigation systems were considered as main plots, two planting methods (one- row planting and two-row planting) as split subplots and two potato cultivars (Marfuna and Agria) as split-split subplots. Significant difference way observed between irrigation method treatments and planting method by analyzing two years results. Results of the 1st year showed the advantage of production mean in sprinkler and tape methods comparing to furrow method while the second year results showed the advantage of sprinkler method to tape method and tape method to furrow method. Comparison of yield mean of cultivars indicated that although Agria cultivar was preferred to Marfona cultivar in the 1st year, two year comparison of yield mean showed no significant difference between Agria and Marfuna cultivars with yield means of 24083 kg. and 23233 kg., respectively. The two year comparison results of yield means using different planting methods indicated that one row planting with mean yield of 24839 kg. was preferred significantly compare to two row planting with mean yield of 22927kg.. One row planting showed significant preference in the 1st and 2nd year. Two year interaction effect of treatments showed that, except cultivar × year source, other interaction effects were not significant. Tape irrigation led to highest mean of WUE equal to 4.92 kg/m3. Economic evaluation of the project was carried out using benefit -cost ratio and present value of net benefits. The results indicated that sprinkler system was more beneficial. Tape and furrow methods for potato planting stood in the next place.