بررسي اقتصادي ارتباط بين قيمت و كيفيت در بازار داخلي پسته ايران: مطالعه موردي استان كرمان

Price and Quality Relationships in Pistachio Market in Kerman

پسته از جمله كالاهايي مي باشد كه به علت داشتن كيفيت هاي متفاوت و گسترده، دستيابي به اطلاعات در زمينه رابطه بين قيمت و كيفيت آن مورد نياز است. در اين مطالعه با استفاده از نمونه 110تايي از كشاورزان پسته كار و 119 تايي از تجار پسته، نقش كيفيت در قيمت گذاري پسته در استان كرمان مورد بررسي قرار گرفت. براي انتخاب نمونه از روش تصادفي چند مرحله اي استفاده شد. براي تخمين تابع قيمت از الگوي قيمت گذاري هدانيك پسته استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه پسته رقم اوحدي خندان با اونس 30-32 مي تواند به عنوان نمونه پايه در قيمت گذاري ها استفاده شود. همچنين برآورد مدل هدانيك نشان داد كه از بين 12 متغير كيفي مورد نظر، تنها دو متغير تعداد دانه در اونس و درصد خنداني معني دار شدند. متغيرهاي كيفي معني دار نشده به سه گروه تقسيم شدند. 1- فاكتورهايي كه اندازه گيري آنها هزينه بر و مشكل است. 2- فاكتورهايي مانند عيار مغز در پسته هاي خندان كه به آساني و با هزينه كم قابل اندازه گيري بوده، ولي هنوز اهميت آن در بازار پسته مشخص نشده است. 3- معيارهاي كيفي كه قابل اندازه گيري واقعي نبوده و مشاهده اي ارزيابي مي شوند. در پايان پيشنهاد شد كه دستگاه مخصوصي ساخته شود كه نمونه پسته را به طور خودكار بررسي نموده و كيفيت هاي مختلف آن را اندازه گيري نمايد

Pistachio is a product with wide range of quality. Therefore, it is necessary to investigate the relationship between price and quality. In this study, using a sample of 110 farmers and 119 pistachio traders, the relation between pistachio quality and pricing was investigated in Kerman province. Data were collected from a sample of 110 farmers and 119 traders using stratified random sampling method. Hedonic pricing method was used for estimating price model. Also, to measure the effects of socio economic factors on difference between simulated and real selling prices, Pearson correlation and variance analysis methods were used. The results showed that splitted oohadi variety with 30-32 pieces per ounce was the best choice as basic sample for pistachio pricing. Also, Hedonic model showed that among 12 quality factors, only two (percent of splitting and ounce) were significant. Insignificant factors could be divided into three groups. The first group was measurable with high costs. The second was easily measurable but not perfectly recognized by the market. The third group could be measured visually. The results of study showed that selling price received by pistachio producers was relatively low due to weak relationship between price and quality