قبض حكمي ثمن در بيع سلم

Warrant Taking Possession of Price in

قبض ثمن از عناصر بيع سلم است و به نظر مشهور فقيهان بايد پيش از جدايي طرفين صورت گيرد. چنانچه ثمن به صورت وجه نقد يا مال معيّن موجود باشد، تصور قبض و عدم آن روشن است؛ ولي در روابط تجاري امروز، به طور معمول چنين نيست و ممكن است همين شرط مانعي سر راه بسياري از معاملات به شمار آيد. اين نوشتار درصدد بررسي روش‌هاي ديگر قبض است. معاملاتي كه در چهارچوب سلم واقع مي‌شوند، از ناحيه قبض، به بطلان معامله مزبور حكم نشود يا عدم لزوم قبض ثمن، آن هم بدون ارايه دليل منطقي، اظهارنظر نگردد. طبق «قبض حكمي» ممكن است خريدار در مقام پرداخت، از طلبي كه از فروشنده دارد و موعد آن رسيده است، ثمن را محاسبه كند، يا وي را به عهده ديگري حواله دهد و يا ضامن معرفي كند كه در اين صورت، با تحقق حواله يا ضمان قبل از جدايي، قبض محقق مي‌شود؛ هرچند مورد آن مدت‌دار يا اقساطي پرداخت شود. همچنين، ممكن است از اسناد ديگري همچون چك، برات و سفته استفاده شود كه اين موارد، قبض به شمار نمي‌آيد. انشاي قرارداد جديدي مانند قرض ميان طرفين، تبديل منشا تعهد نيست و در حكم قبض نيست. گاهي نيز با تحقق شرايط، تهاتر جايگزين قبض مي‌شود. استبدال ثمن سلم، صحيح است؛ ولي ثمن جديد بايد قبض شود.

Taking possession of price is one of the elements of forward sale; and, according to most jurists, it should be done before separation between two parties takes place. If price is present in cash or in the form of some certain property, it is easy to think of taking possession or not taking possession. In the contemporary commercial relationships, however, this is not usually the case; and this very stipulation may be an obstacle to many transactions. The present writing is to discuss other ways of taking possession so that transactions made as forward sale may not be nullified in respect to taking possession or not taking possession without some reasonable evidence. According to "warrant taking possession", the buyer may, to pay the price, calculate the price out of his due credit with the seller, or he may introduce a guarantee; and, in this case, when the bill or guarantee is realized before separation, taking possession will be realized, even if it is paid in installments. Also, other documents such as cheques, notes, and bills may be used; such cases are not considered as taking possession. To make a new contract such as the debt contract between two parties is not the same as change in the origin of obligation or taking possession. Sometimes also, when conditions are realized, setoff will replace taking possession. Price which should be paid in future may be changed, but the new price should be taken.