ساختار منطق

Structure of Logic

مباحث و ابواب منطق داراي ترتب عقلاني است و نمي‌توان مباحث منطق را به دلخواه آغاز كرد؛ چرا كه مفاهيم و محتويات ذهن روابط خاص و آرايش ويژه‌اي دارند. در سخنان منطق‌دانان درباره تعداد ابواب منطق و ترتيب آنها و وجه آن، تفاوت‌هايي وجود دارد كه مي‌توان آنها را به سه دسته تقسم كرد: دسته اول مربوط به تعداد ابواب منطق ارسطوست كه بعضي آنها را شش، برخي هفت و بعضي هشت باب شمرده‌اند؛ دسته دوم مربوط به حذف و اضافه‌هايي است كه در ابواب منطق ارسطو صورت گرفته است؛ زيرا بعضي يك باب به ابواب منطق ارسطو افزوده‌اند و برخي يك بابِ آن را حذف كرده‌اند، و بعضي قسمتي از يكي از ابواب آن را جدا كرده و در باب مستقل قرار داده‌اند؛ دسته سوم نيز مربوط به ترتيب بين ابواب منطق و وجه آن است؛ چرا كه بعضي جايگاه يكي از ابواب منطق را بر يك يا چند باب ديگر مقدم مي‌دانند و برخي جايگاه همان باب را نسبت به آن يك باب يا چند باب مقدم نمي‌دانند و گاه نيز در وجوب يا اولويت تقديم يك باب بر باب يا ابوابي ديگر اختلاف كرده‌اند و هركدام بر مدعاي خود دليلي ذكر مي‌كند. اين مقاله سخنان منطق‌دانان را درباره تعداد ابواب منطق و ترتيب بين آنها و وجه آن، بررسي مي‌كند.

Since logical discussions, which echo mental relations, bear certain rational arrangements, we cannot begin them in any way we please. Logicians have differed in enumerating Aristotle’s logical chapters and elements. Some have considered them as six, others as seven and yet others as eight. Logic has, after Aristotle, undergone great changes for some have added new chapters to previous ones while others omitting or distinguishing some parts as independent. Similarly there is a difference in arranging logical chapters. Some have regarded the priority of some chapters to others as necessary while others have not. The present article relates different opinions by logicians, on the number of logical chapters and elements, their arrangement and the reason behind it.