بررسي كاربرد پساب‌هاي شهري تصفيه شده درآبياري گياهان فضاي ‌سبز شهري مشهد

The study of the use of waste water in watering the plants and green spaces in the city of Mashhad

يكي از عوامل مهم محدود‌كننده در گسترش فضاهاي‌ سبز شهري، تامين آب جهت آبياري گياهان مي‌باشد. مشهد، دومين شهر پر‌جمعيت ايران است كه سالانه پذيراي ميليون‌ها گردشگر خارجي و داخلي مي‌باشد. اين حجم از جمعيت و گردشگر سبب ايجاد فشار مضاعف در برداشت بيش از حد، از منابع آبي شده است. سرانه فضاي ‌سبز شهري در مشهد در حدود 6/9 مترمربع به ازاي هر شهروند بوده كه در مقايسه با استانداردهاي تعريف شده، دچار كمبود مي‌باشد. نياز سالانه آبياري اين سطح 5/22 ميليون مترمكعب آب تخمين زده شده است. در همين حال، بر طبق برآوردها، سالانه ميزان 5 ميليون مترمكعب كمبود آب وجود دارد. غالب آب مورد نياز براي آبياري فضاي ‌سبز از چاه‌هاي آب اطراف شهر تامين مي‌شود. اين امر هزينه‌هاي سنگيني براي شهروندان در پي دارد. يكي از منابع آب شيرينِ در دسترس و داراي ارزش غذايي نسبي، پساب تصفيه شده مي‌باشد. هم‌اكنون در دنيا از اين منبع، براي آبياري بخشي از فضاهاي ‌‌‌‌سبز، باغات و سطوح كاشت چمن و گياهان زينتي از قبيل زمين‌هاي ورزشي، كمربندهاي ‌سبز، فضاي ‌‌‌‌سبزكارخانجات، پارك‌ها و فضاي ‌‌‌‌سبز اماكن عمومي استفاده مي‌شود. در ايران نيز چند سالي است كه استفاده از اين منبع مورد توجه قرار گرفته است. احتمال ايجاد خطرات زيست‌محيطي، كسب استاندارد كيفي پساب خروجي از تصفيه‌خانه و واكنش‌هاي متفاوت گونه‌هاي گياهي در كاربرد آن، نشان مي‌دهد كه استفاده از پساب تصفيه شده هنوز هم پيچيدگي‌هايي دارد. بنابراين براي كاربرد آن، بويژه در محيط‌هاي نزديك به جوامع انساني، مي‌بايد مطالعات دقيقي صورت پذيرد. اين مقاله سرانجام به بررسي پتانسيل استفاده از اين منبع آبي در مشهد پرداخته و اصول كلي كاركرد آن را ارايه داده است.

Abstract One of the most important elements that reduces the development of green areas and spaces in a city is the problem of providing enough water for watering the plants and green spaces. The big city of Mashhad is the second biggest city in the country that welcomes millions of pilgrims each year. This great number of people, use water and it puts much pressure on the water resources of the city. The green space in the city of Mashhad is 9/6 square meter per capita which is less than the standard norm. The amount of water needed annually for watering these spaces is 22/5 million meter. Most of this water comes from the wells near the city and this needs financial resources. One of the best ways for watering the green spaces of the city is to use waste water resources. Although using waste water is considered as a way for watering the green spaces in the country for some years, but some of the dangers related to it, have complicated the issue. This article studies the potential ways of using this source in the city of Mashhad.