بررسي شاخص‌هاي شهروند الكترونيك در كلان‌شهر مشهد با استفاده از مدل CSPP (مطالعه موردي: محلات مناطق 1، 6 و 9)

The study of electronic citizenʹʹs indicators in the big city of Mashhad using CSPP Model (Case study: areas 1, 6 and 9)

توسعه و گسترش روز افزون فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) و همگاني شدن استفاده از آن در سال‌هاي اخير ابعاد مختلف فيزيكي-كالبدي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي شهرها را تحت تاثير قرار داده است. شهروندان در تعامل با فضاهاي مجازي الكترونيكي انگيزه و نقش متفاوتي ايفاي مي‌نمايند، كه شناخت علمي آن مستلزم بررسي «شاخص‌هاي شهروند الكترونيك» با مدل‌هاي كارآ مي‌باشد. بر اين اساس هدف مقاله حاضر، بررسي وضعيت شهروند الكترونيك و ميزان پذيرش مظاهر فناوري اطلاعات در بين شهروندان شهر است، كه به تبع آن، ميزان آمادگي الكترونيكي شهروندان در قبال پذيرش يا عدم پذيرش فناوري‌هاي مذكور، بررسي مي‌گردد. روش تحقيق توصيفي–تحليلي و مبتني بر مطالعات كتابخانه‌اي، اسنادي و بررسي‌هاي ميداني است. داده‌ها و اطلاعات محدوده‌هاي مورد مطالعه با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه و بررسي‌هاي ميداني بدست آمدند. روش نمونه‌گيري داده‌ها بر اساس فرمول كوكران (تعداد 300 نمونه) در سطح محله‌هاي سه منطقه 1، 6 و 9 شهر مشهد تعيين و مشخص گرديد و از نظر 15 شاخص مرتبط با شهروند مجازي با استفاده از مدل CSPP، مورد سنجش قرار گرفت. تجزيه‌ و‌ تحليل داده‌ها و اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارهاي آماري (SPSS & Excel) و مدل CSPP انجام شده است. نتايج نشان مي‌دهد، منطقه 6 محله اميرآباد با ميانگين (616/1) و كوي كارمندان با ميانگين (896/1) در وضعيت نامطلوب، منطقه 1 محله آبكوه با ميانگين (126/2) تا حدي مطلوب و محله بلوار سجاد (554/2) و همچنين منطقه 9 محله هاشميه (278/2) و رضا شهر (273/2) از نظر سطح سواد الكترونيكي از وضعيت مطلوب‌تري برخوردار است. اختلاف سطح توزيع شاخص‌هاي شهروند الكترونيك در سطح محلات(709/0) نيز به گونه‌اي است، كه مي‌بايد تمهيدات آن توسط برنامه‌ريزان و مديران كلان‌شهر مشهد مورد توجه قرار گيرد.

The development of information technology and telecommunication (ICT), and its general use, has affected the different dimensions of the cities such as social, economic and cultural dimensions. Citizens in their interaction with the electronic world, react differently. One of the ways for better understanding of such a situation is to study the electronic citizens and "the indicators of electronic citizens," using practical models. The present article, studies the electronic citizenʹs indicators in the big city of Mashhad using CSPP model. The method of the research is descriptive-analytical and is based on the library studies, documents and field works. The data were collected through questionnaires and interviewing the citizens. The collected data were then analyzed with Excel and SPSS software. The results of the study show that area 6 (Amir Abad area), with an average of 1/616 and Karmandan area with an average of 1/896, are the lowest areas, but, in area 1, Abkouh area with an average of 2/126 is the normal area and Sajjad area with an average of (2/554) along with some parts in area 9, such as Hashemiyeh (2/278), and Reza Shahr (2/273) are among the areas which are considered as the highest, from the point of view of electronic knowledge. The difference among the areas is also (./709), which requires the managers pay attention to the issue