آزمون نقش واسطه‌گري باورهاي اسنادي براي ادراك كودكان از والدين و پيشرفت تحصيلي در دانش‌آموزان مقطع ابتدايي

Evaluating the Mediation Role of the Attribution Beliefs For Childrens’ Perception of Parents and Academic Achievement

هدف از پژوهش حاضر، تبيين واسطه‌گري باورهاي اسنادي براي ادراك از والدين و پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان بود. در اين راستا مدلي سلسله مراتبي ارايه شد كه در آن ادراك كودك از والدين به عنوان متغير برون‌زاد، باورهاي اسنادي به عنوان متغير واسطه‌اي و پيشرفت تحصيلي به عنوان متغير درون‌زاد در نظر گرفته شدند. مفروضه اصلي مدل وجود نقش واسطه‌گري باورهاي اسنادي در رابطه متغير بروزن‌زاد و درون‌زاد مدل بود. نمونه‌ي پژوهش حاضر 256 دانش‌آموز پسر و دختر مقطع ابتدايي در پايه پنجم بودند كه به شيوه‌ي نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي از آموزش و پرورش شهر شيراز انتخاب شدند. به منظور بررسي باورهاي اسنادي از پرسشنامه‌ي ادراك كنترل دانش‌آموز و براي تعيين ادراك كودك از والدين از مقياس ادراك از والدين و براي ارزشيابي پيشرفت تحصيلي از معدل تحصيلي دانش‌آموزان استفاده شد. روايي و پايايي ابزارهاي مورد نظر احراز گرديد. يافته‌هاي حاصل از تجزيه وتحليل رگرسيون چند‌گانه به شيوه‌ي هم‌زمان نشان داد كه تاييد خوداستقلالي توسط مادر هم به صورت مستقيم و هم با واسطه‌گري باور ظرفيتي تلاش پيش‌بيني‌كننده مثبت و معنادار پيشرفت تحصيلي مي‌باشد. رفتار مراقبه‌اي مادر پيش‌بيني كننده‌ي منفي باور راهبردي شانس بود و رفتار مراقبه‌اي پدر پيش‌بيني‌كننده‌ي مثبت باور راهبردي توانايي بود. همچنين نتايج نشان داد كه باور راهبردي شانس به‌صورت منفي و معنادار و باور ظرفيتي تلاش به صورت مثبت و معنادار پيش‌بيني‌كننده‌ي پيشرفت تحصيلي بودند. يافته‌هاي اين پژوهش نشانگر تاييد مدل مورد آزمون بود

This study investigated the role of childrens’ perception of parents (involvement and autonomy supportive) as antecedents of the attributional beliefs and also the mediational role of attributional beliefs between antecedent variables and academic achievement. 256(male and female) elementary students in Shiraz city participated in the study. Students filled out "Perceptions of Parents Scales" and "The Student Perceptions of Control Questionnaire". The results of path analysis revealed that autonomy supportive by mother was positive predictor for capacity belief (effort) and academic achievement. Mother’s involvement was negative predictor for strategy beliefs (luck) and father’s involvement was positive predictor for strategy beliefs (ability). Also, academic achievement was predicted, positively, by capacity belief (effort) and was predicted by strategy beliefs (luck) negatively. The results were an evidence for confirming any significant effects of antecedent variables on academic achievement variable would occur through the attributional beliefs.