ارزيابي توان اكولوژيكي به منظور تعيين عرصه هاي مناسب توسعه در محدوده ي شهر جديد سهند

Appraising Ecological Power for Identifying Appropriate Districts for Development Around Sahand New Town

امروزه بسياري از شهرهاي كشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه ي خود سبب دست اندازي به محيط هاي طبيعي و از بين بردن آن ها شده اند. اما افزايش روزافزون جمعيّت شهرنشين و در پي آن رشد شهرها، توجه به چگونگي كنترل توسعه ي شهرها و گام برداري در راستاي اصول توسعه ي پايدار را الزامي مي نمايد. شهر جديد سهند كه در حدود دو دهه پيش و به منظور جذب سرريز جمعيّت كلانشهر تبريز ايجاد گرديده است، نيز از اين قاعده مستثني نمي باشد. اما به دليل اين كه اين شهر سال هاي ابتدايي عمر خود را سپري مي كند و از فرصت كافي براي برنامه ريزي صحيح و مناسب جهت توسعه خود برخوردار است، ضرورت توجه به چگونگي رشد و توسعه ي آن، دوچندان مي نمايد. در اين مقاله به منظور توسعه ي آتي اين شهر در نواحي با توان اكولوژيكي مناسب، اراضي صفه سهند بر اساس اصول آمايش سرزمين مورد ارزيابي قرار گرفته است. در واقع هدف اصلي از اين مطالعه، تعيين بهترين مكان مناسب براي توسعه ي شهري شهر جديد سهند است كه كمترين آثار سو را در حال حاضر و در بلند مدت به دنبال داشته باشد. فرآيند ارزيابي توان اكولوژيكي در پژوهش حاضر شامل سه بخش اساسي زير است كه پس از طيّ اين مراحل، توان اكولوژيكي در محدوده ي مطالعاتي تعيين گرديده است: - اول: شناسايي منابع اكولوژيكي؛ - دوم: تجزيه و تحليل و جمع بندي داده ها؛ - سوم: ارزيابي و طبقه بندي سرزمين. بدين ترتيب كه ابتدا اطلاعات مربوط به منطقه با استفاده از آمار و اطلاعات موجود جمع آوري و سپس منابع اكولوژيكي مورد نياز تهيه گرديد. در مرحله ي بعد بر اساس روش سيستمي تجزيه و تحليل و جمع بندي داده‌ها و همچنين تلفيق و تركيب لايه هاي اطلاعاتي با تكنيك AHP صورت گرفته است. در ادامه به تعيين توان زيست محيطي محدوده ي مورد مطالعه پرداخته و در نهايت با استخراج واحدهاي محيطي و سنجش آن ها بر اساس معيارهاي اكولوژيكي، توان ها و استعدادهاي بالقوه برآورد گرديده و محدوده هاي مناسب براي توسعه ي آتي شهر جديد سهند با مساحتي حدود 3200 هكتار پيشنهاد گرديد.

During the history, human being has always been dependant on nature and environment for providing his main requirements, but during the time has caused many effects on the land because of their management methods and different interventions. So with regard to human beings potential capability, ecological capability has much importance for future development of land. On the other hand appropriate developments of cities depend on appropriate use of land potentials. Thus, identifying the potentials and capabilities of the area prior to its establishment and loading usages and urban activies has a great importance. Otherwise the development of the cities and inhabitats will be performed in a way that natural and ecologica limits will prohibit the continuity of activies and practically a lot of used investments will be lost. According to these issues, before any intervention in the land, ecological capability of the land should be assessed and regard to this capability and considering social and economic needs we should develop cities. The most important issue in evaluating the ecological capability of new town of Shahand is using environmental criteria for obtaining sustainable urban development. In fact it can be said that the main goal of this study is to determine the best location for urban development of new town of Sahand, which has had the least amount of bad effects in the present and in long term.