نقش واسطه‌اي غني‌سازي شغل در رابطه مولفه‌هاي رهبري تحول‌گرا با تعهد عاطفي كاركنان

The mediating role of job enrichment in relations Between transformational leadership components with Personnelʹʹsʹʹ affective commitment

اين پژوهش با هدف بررسي نقش واسطه‌اي (ميانجي) غني‌سازي شغل در رابطهي بين مولفه‌هاي رهبري تحول‌گرا با تعهد عاطفي كاركنان به مرحله اجرا درآمد. جامعه آماري پژوهش كاركنان كارخانجات وابسته (در حوزه‌ي صنعت و معدن) به شركت احيا سپاهان (به تعداد 2500 نفر در تابستان 1388) تشكيل داده‌اند. از اين جامعه آماري، 329 نفر به صورت نمونه‌گيري دو مرحله‌اي تصادفي براي شركت در پژوهش انتخاب شدند. براي جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه‌هاي مورد استفاده شامل پرسشنامه رهبري تحولي (تحول‌گرا) با 22 سوال (و چهار خرد مقياس به نامهاي اهداف گروهي، حمايت شخصي، الگوي نقش هوشمندانه و انتظارات عملكرد بالا)، پرسشنامه 23 سوالي زمينه‌يابي تشخيصي شغل براي سنجش غني‌سازي شغل و پرسشنامه 8 سوالي تعهد عاطفي بودند. داده‌هاي حاصل از پرسشنامه‌هاي پژوهش از طريق مدل‌سازي معادله ساختاري و تحليل رگرسيون واسطه‌اي (ميانجي) مورد تحليل قرار گرفتند. مدل اوليه‌اي بر مبناي در نظر گرفتن مولفه‌هاي رهبري تحولي به عنوان متغيرهاي پيش‌بين مدل، غني‌سازي شغل به عنوان متغير واسطه‌اي مدل و تعهد عاطفي به عنوان متغير پيامد يا ملاك مدل در نظر گرفته شد. نتايج حاصل از مدل‌سازي معادله ساختاري نشان داد كه اهداف گروهي با غني‌سازي شغل داراي رابطه معنادار نيست، لذا از مدل نهايي اين مسير حذف گرديد و در مقابل، يك رابطه از مولفه‌ي الگوي نقش هوشمندانه به تعهد عاطفي نيز براي بهبود شرايط مدل افزوده شد. در مجموع شواهد حاصل از اين پژوهش نشان داد كه غني‌سازي شغل يك متغير واسطه‌اي كامل براي رابطه بين حمايت شخصي و انتظارات عملكرد بالا (دو مولفه رهبري تحول‌گرا) با تعهد عاطفي است، اما براي رابطهي الگوي نقش هوشمندانه (به عنوان مولفه‌ي ديگر رهبري تحول‌گرا) با تعهد عاطفي، غني‌سازي شغل نقش يك متغير واسطه‌اي پاره‌اي را ايفا مي‌كند. .

This research carried out with the purpose of investigates the mediating role of job enrichment in relations between transformational leadership components with affective commitment. Research statistical populations were the industries under licensees in industry and mineral domain of EhyaSepahan Company2500 persons in summer of 1388. From this statistical population, 329 persons selected with the using of tow stage sampling. For data collection questionnaire has been used. Questionnaires which has been used including transformational leadership with 22 items and four subscales namely, group goals, personal support, intellectual role model and high performance expectancies, job diagnostic survey with 23 items for assessment of job enrichment and affective commitment with 8 items. Data from research questionnaires analyzed with the using of structure equation modeling and mediation regression analysis. Primary model has been presented on the basis of transformational leadership components as a predictor variable, job enrichment as the mediator variable and affective commitment as a criterion variable. Results from structure equation modeling showed that there is not significant relation between group goals with job enrichment, therefore this path has been deleted from research model, and conversely a path added from intellectual role model to affective commitment for improvement of model. In general, the results of this research revealed that, job enrichment played a complete mediator role in relations between personal support and high performance expectancies as a two components of transformational leadership with affective commitment, but in relation between intellectual role model as another component of transformational leadership with affective commitment, job enrichment played the partial mediator role. Keywords: Transformational Leadership, Job Enrichment, Affective Commitment.