تحليل داستان ملكوت با تكيه بر رويكرد ساختارگرايانه

An analysis on “Malakoot” Story based on Structuralist Approach

ملكوت تنها داستان بلند صادقي از جمله آثار ماندگاري كه تحت تاثير بوف كور هدايت در دوره‌اي خاص و با سبكي متمايز به نگارش درآمده است. گذشته از محتواي منحصر به فرد داستان، فرم و ساختار آن نيز قابل تامّل و چشمگير است. در اين مقاله در پي آن است بعضي از خصوصيات زباني، ساختاري و فني آن بيان شده، لذا باتوجّه به رويكرد نوين ساختارگرايانه كه ساليان سال در زمينه نقد ادبي از جمله رهيافتهاي قدرتمند و مطرح بوده، به رشته تحرير درآمده است. مقاله موجود بعد از درآمدي كوتاه در رابطه با ساختارگرايي و پيشينه ملكوت حاوي كليات و تعاريفي از آرا ساختارگراياني چون ژنت، تودوروف، بارت و... مي‌باشد. بعد از طرح آرا ، به زاويه ديد داناي كل و ادا شاخص ملكوت، همچنين تحليل داستان در دو سطح ساختار روايت و نحو روايت پرداخته شده است. با وجود ساختار نامنسجمي كه به ظاهر در روايت داستان وجود دارد، ملكوت بيانگر فرم و ساختاري مستحكم و حساب شده است كه با وضعيّت ناپايداري شروع مي‌شود و با ادامه داستان به اوج خود مي‌رسد. در قسمت نحو روايت به شخصيّتهاي كنش‌گر، كنش‌پذير، فعل يا كنش ويژه آنها توجّه مي‌گردد كه با توجّه به روساخت داستان، دكتر حاتم به‌عنوان فاعل اصلي شخصيّتهاي ديگر را تحت تاثير كنش خود قرار مي‌دهد.

“Malakoot” Story (literally celestial kingdom), the only novel written by Bahram Sadeghi, is one of the memorial work that has been witten under the influence of “Boof-E-Koor” Story (literally Blind Owl) written by Sadegh Hedayat by a distinctive style and during a specific period of time. Aside from unique content of this story, form and structure of this work are also remarkable and marvelous. The present paper is intended to interprete some of lingual, structural and technical characteristics of this work; thus, with respect to the modern structuralist approach which has been purposed in the field of literary cticism during several years including strong strategies, the current essay was written. After a brief prologue concerning to structuralism and history of Malakoot (Celestial Kingdom) and definitions of structuralists’ views like Janet, Tzvetan Todorov, and Baret etc and purosing of their ideas, this paper dealt with omniscient point of view and presentation of Malakoot parameter as well as analysis on this story at two levels: Narative structure and narrative syntax. Despite of the seemingly existing inconsistent structure in narration of the story, Malakkot is considered as an interpretation of a solid and deliberate form and structure that begins with an unstable state and this lead to uttermost state following of the story trend. In part of narration syntax, functional, active, and their special function or action are taken into consideration so that with respect to story’s surface structure, Dr. Hatam as the main subject (agent) may affect other characters.