سنگ‌چينه‌شناسي و زيست‌چينه‌شناسي سازند دليچاي در برش طالو، شمال‌خاوري دامغان با توجه ويژه به آمونوييدا

Lithostratigraphy and Biostratigraphy of the Dalichai Formation at Talu (Northeast Damghan, Alborz) based on Ammonoids

رديف‌هاي مناسبي از سنگ‌هاي ژوراسيك مياني - بالايي در شمال‌خاوري دامغان (محدوده ساختاري البرز خاوري) رخنمون دارد. سازند دليچاي در منطقه مورد بررسي، در مجموع از تناوب مارن و سنگ‌آهك مارني به رنگ خاكستري متمايل به سبز تشكيل شده است. چينه‌شناسي اين سازند با 156 متر ستبرا در برش طالو مورد بررسي قرار گرفته و در 4 بخش تقسيم و توصيف شده است. سازند دليچاي در برش مورد بررسي، در مرز زيرين خود به‌طور ناهمساز بر روي سازند شمشك قرار دارد و در مرز بالايي به‌طور هم‌شيب و گذر تدريجي توسط سنگ‌آهك‌هاي ستبر‌لايه سازند لار پوشيده مي‌شود. از برش مورد بررسي، در مجموع 1750 نمونه فسيلي جمع‌آوري شد كه 1491 نمونه آمونيتي و 259 نمونه از تاكسون‌هاي جانوري ديگر (بلمنيت، شكم پايان، دوكفه‌اي‌ها، بازوپايان، خارپوستان و اسفنج) بوده است. با بررسي‌هاي انجام شده، 27 جنس، 33 گونه، 6 زيست زون آمونيتي (Parkinsoni Zone, Zigzag-Aurigerus zones, Subcontractus Zone, Bullatus-Gracilis zones, Anceps-Coronatum zones, Athleta Zone) ، 17 جنس، 8 گونه و 2 زيست زون از روزن داران بنتيك و پلاژيك شناسايي و معرفي شد. محتواي فسيلي به‌طور عمده در متراژ كمي از سنگ‌آهك‌هاي سرخ رنگ ندولار، در بخش بالايي برش متمركز شده است. بر اساس مجموعه فسيلي شناسايي شده، براي سازند دليچاي در منطقه شمال خاوري دامغان سن باژوسين پسين - آكسفوردين را مي‌توان در نظر گرفت. زياي آمونيتي ژوراسيك مياني- بالايي شمال‌خاوري دامغان به‌طور عمده ارتباط نزديكي را با زياي آمونيتي اروپاي شمال‌باختري و مناطق حاشيه‌اي مديترانه نشان مي‌دهند.

Middle Jurassic strata are well developed northeast of Damghan (E Alborz). At the study section the Dalichai Formation has a maximum thickness of 156 m, consisting of an alternation of bluish-grey limestones and marls, being subdivided into 4 members. The lower boundary with the siliciclastics of the underlying Shemshak Formation is unconformity, due to the Mid-Cimmerian tectonic event, whereas the upper boundary with the light and cliff-forming carbonates of the Lar Formation is gradational. The Dalichai Formation at the study section is very fossiliferous. Summing up 1750 fossil specimens were collected, among which the ammonoids with 1491 specimens clearly predominate. Altogether 27 genera, 33 species of ammonites, belonging to 6 biozones (Parkinsoni Zone, Zigzag-Aurigerus zones, Subcontractus Zone, Bullatus-Gracilis zones, Anceps-Coronatum zones, Athleta Zone) has been recognized. In addition 17 genera and 8 species of planktonic and benthic foraminifers are described.These can be divided into 2 biozones. The fossil-content is mainly concentrated within few meters of red and nodular limestone in the upper part of the section. Based on the ammonite fauna the age of the Dalichai Formation in the investigated area ranges from Upper Bajocian to Oxfordian. Paleobigeographically the fauna shows close relationship to western Europe and Sub-Mediterranean region. This indicates a paleogeographic position of the area at the northern Tethys during the Middle-Upper Jurassic.