انطباق، هنجاريابي و ويژگي‌هاي روان‏سنجي مجموعه آزمون‌هاي استعداد چندبعدي (MAB)

Adaptation, Normalization and Psychometric Properties of the Multidimensional Aptitude Battery (MAB)

زمينه: مجموعه آزمون‌هاي استعداد چند بعدي (MAB) يك آزمون هوشي گروهي بر اساس مقياس هوشي وكسلر بزرگسالان- تجديد نظر شده (WAIS-R) است. اين آزمون براي سنجش دامنه وسيعي از توانايي‌هاي ذهني بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگ‌تر طراحي شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاريابي و همچنين بررسي ويژگيهاي روان‏سنجي نسخه فارسي MAB در جامعه دانشجويان دانشگاه پيام نور بود. روش: ابتدا MAB به زبان فارسي ترجمه شد. سپس تغييرات فرهنگي لازم در برخي از سوالات خرده‌آزمون‌ها داده شد و براي استفاده آماده گرديد. در نهايت بعد از مطالعه مقدماتي و حل اشكالات، آزمون‌ها براي دانشجويان گروه نمونه كه شامل 315 نفر از دانشجويان علوم انساني و پايه دانشگاه پيام نور مركز تبريز بودند، اجرا شدند. در اين پژوهش از ميانگين و انحراف استاندارد نمرات خام خرده‌آزمون‌ها براي ايجاد نمرات ميزان‌شده (با ميانگين 50 و انحراف معيار 10) استفاده شد و جدول تبديل نمره ميزان‌شده تدوين شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از همساني دروني و بازآزمايي نشان داد كه MAB به طور قابل قبولي پاياست. تمامي خرده‌آزمون‌ها، همبستگي‌هاي متوسط و بالا با نمرات آزمون هوشي ماتريس‌هاي پيشرونده ريون داشتند كه حاكي از روايي همزمان براي اين خرده‌آزمون‌هاست. ضرايب همبستگي بين خرده‌آزمون‌هاي استعداد چند بعدي در دامنه‌اي از 18/0 تا 58/0 قرار داشت. همبستگي نمرات خرده‌آزمون‌هاي اطلاعات عمومي، واژگان و تكميل تصاوير با سن مثبت و معني دار، ولي همبستگي نمرات خرده‌آزمون‌هاي نماد ارقام، تجسم ديداري، تنظيم تصاوير و الحاق قطعات با سن منفي و معني دار بود. خلاصه نتايج ضرايب رگرسيون نيز نشان داد كه براي پيش‌بيني نمره كلي مقياس كلامي خرده‌آزمون واژگان و براي پيش‌بيني نمره كلي مقياس عملي خرده‌آزمون تجسم ديداري بيشترين سهم را دارند و خرده‌آزمون‌هاي ديگر در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه حاكي از آن است كه نسخه فارسي MAB يك ابزار اندازه‌گيري پايا و روا مي‌باشد كه مي‏توان آن را براي اهداف مشاوره تحصيلي و شغلي، و پژوهش‌هاي پايه‌اي مورد استفاده قرار داد.

Background: The Multidimensional Aptitude Battery (MAB) is a group intelligence test based on the Wechsler Adult Intelligence Scale- Revised (WAIS-R). The MAB is designed for the assessment of a wide range of intellectual abilities of both adults and the16-year old or older adolescents. Objectives: The purpose of the present research was to investigate the adaptation, normalization and the psychometric propertiesof the Persian version of the MAB among the Payame Noor Universitystudent population. Methods:First, the subtests were translated into Farsi. Then, some of the subtest items were adapted to the Iranian culture and were ready to be used. Finally, after the pilot study and resolving the errors, the final subtests were administered to a sample group consisting of 315 students of humanities and basic sciences in Payame Noor University of Tabriz.In this study, the mean and the standard deviation of the subtest raw scores were used to produce the standardized scores (with a mean of 50 and a standard deviation of 10) and then the standardized score conversion chart was formulated. Results: The results of the internal consistency and test- retest reliability revealed that the MAB is adequately reliable. All the subtests had middle and high correlations with Raven’s Advanced Matrices’ intelligence test scores, which showed concurrent validity of these subtests. The correlation coefficients in the multidimensional aptitude subtests were in the range of 0.18 to 0.58. The correlation between the general information, vocabulary and picture completion subtest scores and age was positive and significant, but the correlation between digit symbol, spatial, picture arrangement and object assembly and age was negative and significant. The summary of the regression coefficient results showed that vocabulary subtests were the best predictor of the total score of verbal scale and the spatial subtests were the best predictor of the performance scales and the other subtests were of lower ranks. Conclusion: The results of the study indicated that the Persian version of the MAB is a reliable and valid measurement tool that can be used for academic and career counseling purposes, and basic researches.