بررسي تغييرات رطوبت و املاح در منطقه توسعه ريشه پسته با استفاده از مدل LEACHM

consideration of solute and moisture change in pistachio root zone by LEACHM model

مدلهاي شبيه سازي رطوبت و املاح در خاك مي تواند روش مناسبي جهت پيش بيني تغييرات شوري و رطوبت باشد از جمله مدلهاي شبيه سازي مدل LEACHMاست كه حركت آب، املاح و نيز جذب ريشه و فعل و انفعالات شيميايي در محيط غير اشباع را به صورت يك بعدي شبيه سازي مي كند. به منظور بررسي تغييرات رطوبت و املاح در منطقه توسعه ريشه پسته، تحقيقي در يكي از باغات پسته شمال اردكان ((32O 27 N ,53O 54 E انجام شد و داده هاي بدست آمده با استفاده از مدل LEACHM شبيه سازي شد. اين مدل ميزان شوري خاك در عمق 30 سانتي متري را در فصل رشد، تقريبا برابر ميزان اندازه گيري شده پيش بيني نمود ولي بعد از آن روند افزايشي را تا انتهاي سال نشان داد. همين پيش بيني براي عمق90،60 و 120 سانتي متري نيز بدست آمد. از پيش بيني مدل مي توان به اين نتيجه رسيد كه شوري از اعماق بالاتر وارد عمق 120 سانتي متري گرديده و اين عمق شوري بيشتري را نشان مي دهد به عبارتي كسر آبشويي كافي وجود نداشته است تا نمك را از منطقه توسعه ريشه خارج كند. در عمق 30-0 سانتي متري به خاطر صعود مويينه اي آب و به جا گذاشتن نمك، شوري افزايش يافته است. پيش بيني مدلLEACHM نشان مي دهد كه روند كاهش رطوبت خاك بيشتر از مقدار اندازه گيري شده است و پس از گذشت چند روز تغييرات رطوبت كاهش چشمگيري را نشان مي دهد. در تمام اعماق رطوبت اندازه گيري شده با آهنگ ملايمتري كاهش يافت و اين روند تا قبل از آبياري بعدي ادامه پيدا كرد. همچنين وجه مشترك در تمام اعماق تخمين كم رطوبت پيش بيني شده نسبت به اندازه گيري شده بود. در عمق 120-90 سانتي متري به خاطر دير رسيدن جبهه رطوبت افزايش رطوبت با تاخير انجام شد. در فصولي كه گياه فعاليت نداشته، شوري خاك به علت آبشويي بيشتر، كاهش يافته و نشان دهنده اين است كه پروفيل توزيع نمك در منطقه توسعه ريشه تقريبا به حالت پايداري رسيده است.

The simulation models of solute and water flux is suitable method for prediction of salinity and moisture variation in soil profile. One of solute water movement model is LEACHM. This model simulates one-dimentional solute , water and chemical reaction and root water uptake in unsaturation zone An experiment was counducted in order to consideration of solute and moisture of root zone in pistachio orchards in north of ardakan in central of Iran (32O 27 N ,53O 54 E ) and LEACHM model was assessed for pistachio orchards. The capablility of this model for 30 cm depth in growth season was successfully but increased until end of season. For 60, 90 and 120 cm depth prediction was the same. In 30 cm depth the soil salinity was increased affected by the capillary rise. The prediction of LEACHM model show that soil moisture was decreased more than observed values and after several days change of moisture decreased greatly. In all of depths the soil moisture has smooth changes and this change continues until the next irrigation. It was the common points of all depths that predictions were lower than observed values. In 90- 120 cm depth moisture front moved late thus increasing of moisture had delay. In nongrowing season, the salinity decreased in soil profile because of leaching fraction and showed that salt distribution in root zone is steady state.