بررسي اثر مقادير، منابع و زمان مصرف پتاسيم بر عملكرد كمي و كيفي پنبه (Gossipium hirsutum) رقم ورامين

Effects of different rates, sources and time application of potassium fertilizer on quantitative and qualitative parameters of cotton (Gossipium hirstum)

به منظور مطالعه اثر مقادير و منابع مختلف پتاسيم بر خصوصيات كمي و كيفي پنبه (Gossipium hirsutum) رقم ورامين يك آزمايش مزرعه اي دوساله با 7 تيمار و 3 تكرار در مركز تحقيقات كشاورزي ورامين در يك خاك لومي رسي با پتاسيم قابل جذب 200 ميلي گرم در كيلوگرم با طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي به مرحله اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش بر مبناي K2O عبارت بودند از: K0، K50 (مصرف پتاسيم از منبع كلرور پتاسيم)، K50 (مصرف پتاسيم از منبع سولفات پتاسيم)، K100 (مصرف پتاسيم از منبع كلرور پتاسيم)، K100 (مصرف پتاسيم از منبع سولفات پتاسيم)، K50 (مصرف پتاسيم از منبع كلرور پتاسيم به صورت سرك)، K100 (مصرف پتاسيم از منبع كلرور پتاسيم به صورت سرك). نتايج حاصله از اجراي آزمايش نشان داد كه تفاوت آماري معني‎دار در خصوص عملكرد و خصوصيات كيفي الياف بين تيمارهاي آزمايش وجود دارد. بيشترين عملكرد وش از تيمارششم و هفتم (مصرف سرك كلرور پتاسيم) با متوسط توليد 4091 كيلوگرم در هكتار بدست آمد و بين عملكرد وش تيمارهاي اول تا پنجم اختلاف آماري معني دار وجود ندارد. وجود تفاوت آماري معني‎دار بين عملكرد تيمار ششم و هفتم با تيمارهاي اول تا پنجم مويد اين مطلب بود كه مصرف سرك پتاسيم از منبع كلرور پتاسيم باعث افزايش عملكرد پنبه به ميزان 32 درصد نسبت به شاهد مي گردد. خصوصيات كيفي الياف نيز تحت تاثير تيمارهاي كودي، خصوصاً مصرف كلرور پتاسيم به صورت سرك قرار گرفت و ارتقا پيدا كرد. بيشترين مقدار طول الياف (1/32 ميلي متر)، درصد الياف (46 درصد) و استحكام الياف (4.29) از مصرف 50 كيلوگرم K2O بصورت سرك بدست آمد. بيشترين مقدار جذب پتاسيم نيز در اين تيمار ديده شد. ميزان پتاسيم دمبرگ اين تيمار 4/5 ميلي گرم در كيلوگرم بود. بين ميزان پتاسيم دمبرگ و عملكرد، همچنين بين پتاسيم دمبرگ با استحكام الياف همبستگي معني دار مشاهده شد.كارايي زراعي كود پتاسيم نيز در تيمار سرك مصرف پتاسيم نسبت به ساير تيمارها برتري چشمگيري داشت. در اين تيمار به ازاي مصرف هر كيلوگرم K2O،1/20 كيلوگرم وش توليد شد.

To determine the effects of sources and rates of potassium on quantitative and qualitative properties of cotton an experiment was conducted in a clay loam soil, with 220 mg.kg-1 available potassium(K).The experiment design was randomized complete block design (RCBD) with three replications and eight treatments as follow: 1-Control (N.P) 2-N.P.K (50 kg.ha-1 K2O before planting as MOP) 3- N.P.K (50 kg.ha-1 K2O before planting as SOP) 4 N.P.K (100 kg.ha-1 K2O before planting as MOP) 5-N.P.K (100kg.ha-1 K2O before planting as SOP) 6- N.P.K (50 kg.ha-1 K2O top dressing as MOP) 7- N.P.K (100 kg.ha-1 K2O top dressing as MOP). Data showed that there was a significant difference in yield among treatments. The highest yield (4091 Kg.ha-1) was obtained by using K as topdressing in flowering stage (treatments no: 6 and 7). Duncan multiple range test showed that there was not a significant effects on yield among treatments No: 1 to No: 5.This means that use of potassium before planting (different amounts and different sources) did not significant effects on yield. Data showed that use of MOP as topdressing increased yield significantly. Use of MOP as topdressing improved cotton fiber quality. Use of 50 Kg.ha-1 K2O produced maximum fiber length (32.1 mm), fiber percentage (46%), fiber strength (4.29g.tex-1) among treatments. Data also showed that potassium concentration in petiole in this treatment was highest. There were significant correlations between potassium concentration in petiole with yield and with fiber strength. Fertilizer use efficiency was increased due to use of potassium as MOP as top dressing.