درك اجتماعي از زمان و عوامل شكل‌دهنده آن

Social Perception of Time and the Factors that Shape It

هدف اين مقاله، بررسي درك از زمان در زندگي روزمره كنشگر ايراني است. تحليل ما از زمان، بر قرايتي جامعه‌شناسانه از آن استوار است. بر اساس اين، معتقديم درك از زمان و نوع رويارويي كنشگران با آن در زندگي روزمره، به‌طور اجتماعي شكل يافته است و در تعاملات اجتماعي الگوهاي متفاوتي به خود مي‌گيرد. هدف اصلي اين مقاله، ارايه تحليلي جامعه‌شناسانه درباره يكي از واقعيت‌هاي زندگي روزمره، يعني درك از زمان يا به‌عبارتي دقيق‌تر، درباره آگاهي است كه درباره زمان در زندگي روزمره وجود دارد و كنش آن‌ها را هدايت مي‌كند. در اين تحقيق از «نظريه مبنايي» استفاده شده و نمونه‌هاي تحقيق از ميان زنان و مردان شهري و روستايي انتخاب شده‌اند. يافته‌هاي تحقيق نشان‌دهنده «سياليت درك از زمان» است و نشان مي‌دهد درك از زمان نيز مانند ساير مقولات شناخت، داراي افق يا پس‌زمينه است كه با آن براي افراد توجيه‌پذير مي‌شود. يافته‌ها مويد آن است كه برخورداري از زمينه‌هايي مانند شهرنشيني يا روستا‌نشيني يا زندگي در جامعه‌اي با مرحله خاصي از توسعه، نوع خاصي از آگاهي راجع به زمان را نيز براي افرادي كه در معرض آن قرار دارند توجيه‌پذير و پذيرفتني مي‌كند. جنسيت نيز تفاوت‌هايي در شناخت به زمان مي‌آفريند و افراد را به سويي مي‌كشاند كه مردان و زنان، هركدام با ابعاد خاصي از زمان همزيستي بيشتري داشته باشند. همچنين، كنشگران چنين تنوعاتي را با توجه به داشتن شيوه مخصوص از معيشت، چرخه زندگي، نقش‌هاي اجتماعي و نابساماني‌هاي اجتماعي، داراي تفاوت‌هايي مي‌بينند. آن‌ها تحت اين شرايط، راهبردهاي خاصي را نيز براي كنترل و اداره زمان برمي‌گزينند كه راهبردهاي تدقيقي و تاخيري از مهم‌ترين آن‌هاست.

Studying the perception of time in everyday life of Iranian actors is the purpose of this article. Sociological studying makes the basis of our analysis of time. Thus, we believe that the perception of time and the way the actors face it in their everyday life are formed socially and take different patterns in social interactions. The main purpose of this paper is to present a sociological analysis about one of the everyday life realities, “the perception of time” or more precisely “the awareness” that exists around the time in everyday life and conducts their actions.The grounded theory was used for this research and the research samples were chosen from among urban and rural men and women. The research findingd indicated the “fluidity of time perception” and that the perception of time like other knowledge categories has horizon or background by which individuals confirm it.The findings confirm that benefiting of such fields as urban or rural, or living in society with special stage of development makes special kind of awareness about time acceptable for individuals who expose to it.The gender creates different cognition over time and leads men and women to have more coexistence with specific dimentions of time. Also the actors see such variations different with respect to the specific way of living, life cycle social roles and social disorders. Under these conditions, they choose special strategies for controlling and managing the time; delaying and scrutinizing strategies are the most important of them.