تحليل بازتابهاي سياسي- فضايي بازارچه هاي مرزي(نمونه موردي بازارچه مرزي با شماق مريوان)

The Analysis of Political and Environmental Reflections of Border Markets

مطالعه مناطق مرزي از جمله موضوعاتي است كه در سالهاي اخير در تحقيقات توسعه اي اعم از تحقيقات سياسي،اقتصادي،اجتماعي و اكولوژيك توجه بسياري به آن صورت گرفته است. يكي از ويژگيهاي اصلي مناطق مرزي، دوري از مركز كشور و به تبع آن دوري از كانون هاي قدرت سياسي، اقتصادي و تصميم گيري است. اين مساله جغرافيايي كه بيشتراز طبيعت مناطق مرزي ناشي مي شود، پيامدهاي نامطلوبي را براي مناطق مرزي به همراه دارد، كه مهمترين آن محروميت شديد و قرار نگرفتن اين مناطق در مسير امواج توسعه است.دولت ها براي حل اين مشكل راهكارهاي مختلفي را مد نظر قرار مي دهند. ايجاد بازارچههاي مشترك مرزي از شناخته شدهترين روشهاي توسعه مناطق مرزي به شمار ميرود و امروزه بيشتركشورها جهان تلاش ميكنند براي توسعه مناطق مرزي، برقراري عدالت اقتصادي و اجتماعي و گسترش همكاري هاي متقابل منطقه اي، اقدام به تاسيس چنين بازارچه هاي نمايند. ضمن اينكه ايجاد اشتغال، كاهش قاچاق كالا،افزايش درآمد مردم منطقه و تحول فضاي كالبدي نيز از جمله مزاياي ديگر فعاليت اين بازارچه ها محسوب ميشود. در اين تحقيق به تحليل بازتابهاي سياسي- فضايي بازارچه مرزي باشماق مريوان در استان كردستان پرداخته شده است. گردآوري اطلاعات به شيوه كتابخانهاي و ميداني انجام شده و اطلاعات با استفاده از نرم افزار Spss و با روش توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. سوال اصلي اين پژوهش آن است كه آيا فعاليت بازارچه مرزي باشماق بازتابهاي سياسي،اقتصادي و كالبدي مثبتي براي منطقه به همراه داشته است. ازاينرو تلاش شده تا اثرات اقتصادي - سياسي بازارچه مرزي باشماق مريوان در دو مقطع قبل از تاسيس و بعد از آن بر مناطق مرزي اطراف بازارچه مورد ارزيابي قرار گيرد. نتايج به دست آمده حاكي از اين واقعيت است كه بازارچه مرزي باشماق توانسته است اثرات اقتصادي - سياسي مثبتي مانند ايجاد و توسعه زير ساختها، افزايش اشتغال،كاهش قاچاق و گسترش همكاريهاي منطقهاي بين استانهاي كردنشين دو سوي مرز را به همراه داشته باشد.