ارش شرط

Conditional Compensation

شروط ضمن عقد كه نقش مهمي در تعريف، توسيع يا تحديد حقوق و تكاليف قراردادي متعاملين دارند، گاه در عمل عقيم مي‌مانند و در نتيجه، تعادل اقتصادي قرارداد به نفع يكي از طرفين به هم مي‌خورد. ضمانت اجراي فسخ كه در قانون مدني براي مشروط له پيش‌بيني شده است، علاوه بر آنكه ثبات و استحكام معاملات را به مخاطره مي‌اندازد، هميشه از وي جبران خسارت نمي‌كند. نظريه متداول بر پايه اين استدلال كه ارش امري است استثنايي و مقابله‌اي ميان ثمن و شرط ضمن عقد وجود ندارد، معتقد است امكان مطالبه ارش براي مشروط له وجود ندارد، ولي اين تحقيق با ردّ استدلال‌هاي ديدگاه رايج كه نوعاً بر مفروضات فلسفي قابل ترديد مبتني است، بر پايه مفهوم ارش و لزوم تدارك ضرر و نفي دارا شدن بلاجهت و لزوم مراعات عدالت معاوضي، درصدد اثبات ارش است.

Conditions mentioned in the Contract play an important role to define, extend, or limit contractual rights and obligations of two parties; these conditions are, however, sometimes practically fruitless; and consequently, economic balance is violated in favor of one of them. Sanction for cancellation [of the Contract] predicted in the Civil Law for the person in whose favor a condition is made, though endangering stability of transactions, does not always compensate his losses. The common thesis is based on the argument that "compensation" is an exception, and there is no conflict between price and proviso. According to this thesis, the person in whose favor a condition is made is not able to demand for compensation. The present study rejects popular views which are typically based on indubitable philosophical assumptions; and at the same time, based on the concept of compensation, necessity of compensation for losses, rejection of unreasonable possession, and rejection of mutual justice, it tries to prove value of compensation.