بررسي اثر و انتقال اسيد بوريك در غلظت هاي مختلف از موريانه هاي كارگر تيمار شده به كارگرهاي تيمار نشده Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae)

Investigation into the Effects and Transfer in Different Concentrations of Boric Acid from Exposed to Non-Exposed

موريانه Microcerotermes diversus Silvestri مهمترين آفت اقتصادي مخرب محصولات چوبي در اهواز مي باشد. امكان انتقال افقي موريانه كش هاي غير دوركننده ( بين هم آشيانه اي ها ) يك راهكار مهم براي كنترل موريانه ها در سالهاي اخير شده است. در اين مطالعه از اسيد بوريك در آزمونهاي آزمايشگاهي جهت توانايي موريانه ها براي انتقال غلظت هاي كشنده سموم به موريانه هاي كارگرتيمار نشده، استفاده شد. اسيد بوريك جز موريانه كش هاي غير دوركننده بر عليه موريانه زيرزميني M. diversus در غلظت هاي مناسب مي باشد. توانايي انتقال اسيد بوريك بين موريانه ها با استفاده از يك مدل آزمايشي دهنده – گيرنده در دو نسبت (1:1) (10 عدد موريانه تيمار نشده : 10 عدد موريانه تيمار شده) و (1:5) (50 عدد موريانه تيمار نشده : 10 عدد موريانه تيمار شده) ارزيابي شد. كارگر ها در بستر سلولزي تيمار شده با غلظت هاي 1000، 15000 و 20000 پي پي ام از اسيد بوريك قرار داده شدند. به كارگرهاي تيمار شده اجازه داده شد تا روابط متقابل تغذيه اي با موريانه هاي كارگر تيمار نشده در مدت 14 روز داشته باشند، سپس مرگ و مير ها ثبت شدند. نتايج دلالت مي كند كه در هر دو نسبت، مرگ و مير موريانه هاي تيمار نشده با افزايش غلظت سم افزايش يافت. بنابراين انتقال غلظت هاي كشنده از دهنده ها به گيرنده ها مشاهده شد.

Microcerotermes diversus (Silvestri) is considered as the most economically destructive pest of wood products in Ahwaz. The potential for horizontal transfer of non- repellent termiticides among nest mates has become an important paradigm for control of termites in recent years. This laboratory study evaluated the ability of M. diversus worker termites exposed to boric acid in transfering the lethal concentrations of this compound to non-exposed recipient workers. Boric acid is a non-repellent termiticide known to be effective against M. diversus at relevant concentrations. Donor – recipient trial in two ratios were carried out: 1:1(10 donors: 10 recipients) and 1:5 (10 donors: 50 recipients). In the trials, workers were placed on filter paper treated with 1.0, 1.5 and 2.0 % boric acid. Exposed workers were then removed from the treated paper, placed in a clean container, and allowed to have side-by-side feeding interactions with non-exposed recipient workers for a duration of 14 days, in which the mortality was assessed. Results indicated that mortality of non-exposed workers contacted by the exposed ones rose with increasing insecticide concentrations in all worker ratios. Therefore, transfer of lethal concentrations of this insecticide from the donor to recipient was observed and established in this study.