تاثير مقادير مختلف سوپر جاذب و دور آبياري بر برخي خصوصيات فيزيكي خاك و شاخص هاي رشدي گياه آتريپلكس

Effects of Different Amounts of Super Absorbent and Irrigation Interval on Some Soil Physical Properties and Atriplex Growth Indices

تنش خشكي يكي از مهم ترين عوامل محدود كننده رشد گياهان در مناطق خشك و نيمه خشك جهان، مانند ايران است. با كاربرد پليمرهاي سوپرجاذب، مي توان آب حاصل از بارندگي هاي پراكنده اين مناطق را حفظ كرد و با بهبود شرايط فيزيكي خاك، تنش هاي رطوبتي را كاهش داد. به منظور ارزيابي تاثير پليمر سوپرجاذب استاكوزورب بر دور آبياري، رشد و نمو گياه آتريپلكس (Atriplex) و برخي خصوصيات فيزيكي خاك، پژوهشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار انجام شد و اثر دو فاكتور سوپرجاذب با مقادير 0، 1/0، 2/0، 3/0 و 4/0 درصد و دور آبياري (روزانه، هر سه روز يك بار و هر پنج روز يك بار) بررسي شد. نتايج نشان داد كه استفاده از پليمر تاثير مثبت و معني داري در سطح پنج درصد بر شاخص هاي ارتفاع گياه، وزن تر و خشك اندام هوايي، وزن تر و خشك ريشه و طول ريشه داشت. در تمام شاخص هاي رشدي گياه، بيشترين مقدار مربوط به تيمار 4/0 درصد پليمر در دور آبياري سه روز بود. علاوه بر اين، كاربرد پليمر استاكوزورب باعث بهبود برخي از خصوصيات فيزيكي خاك شد، به طوري كه در نتيجه استفاده از آن در سطح پنج درصد رطوبت اشباع خاك و رطوبت قابل استفاده گياه به طور معني داري افزايش، ولي جرم مخصوص ظاهري و هدايت الكتريكي كاهش يافت (p < 0.05). با توجه به مشكل تامين آب براي گياهان مناطق خشك و نيمه خشك، استفاده از 3/0 درصد وزني سوپرجاذب همراه با دور آبياري سه روز يك بار مي تواند به عنوان يك روش موفقيت آميز براي حفظ رطوبت و افزايش رشد و نمو گياه آتريپلكس توصيه شود.

Drought stress is one of the most important factors that limit plant growth in arid and semi-arid region such as Iran. By application of super absorbent, rain water can be saved in this region, thereby improving soil physical conditions and, consequently, reducing water stresses for plants. This research was performed as a factorial experiment with completely randomized design and 3 replications to evaluate the effects of stockosorb super absorbent and irrigation on atriplex growth and some soil physical properties. The treatments included 5 levels of super absorbent (0, 0.1, 0.2, 0.3 and 0.4 % w/w) and 3 irrigation intervals (daily, every 3 days, and every 5 days). The results showed that application of super absorbent had positive and significant effect on plant indices including height, wet and dry weight of shoots, wet and dry weight of roots, and root length (p < 0.05). All indices had the highest values in the treatment consisting of 0.4% super absorbent and 3-days irrigation interval. In addition, application of super absorbent resulted in improved soil physical properties, so that due to super absorbent application, saturated and plant available water contents increased, but bulk density and electrical conductivity decreased significantly at p < 0.05. Considering the results of this study and the limited water supply for plants in arid and semi-arid regions, application of 0.3% super absorbent in combination with 3-days irrigation interval can be recommended as a successful method to retain moisture and to increase atriplex growth.