ارزيـابـي اثـر سـدهـاي بـزرگ در تـغيـيـر كـاربـري اراضي با اسـتفـاده از سنـجـش از دور و :GIS سد ستارخان اهر

Evaluation of Large Dam Effects on the Land Use Change Using RS & GIS: (Case Study: Sattarkhan Dam)

تحليل تغييرات كاربري اراضي در نواحي اطراف احداث سد هاي بزرگ به ويژه در بالاتر از ساختمان سد و نواحي اطراف شبكه هيدروگرافي، از موضوعات اصلي ارزيابي?اثرات زيست محيطي آنها مي باشد. مقاله حاضر شناسايي اين اثرات را در محدوده سد ستارخان اهر?مورد بررسي قرار داده است. وسعت، گسترش و پيچيدگي اثرات سد ستارخان اهر از مهمترين موانع در ارزيابي اثرات آن مي باشد. اين سد بعلت فراهم نمودن آب جهت استفاده در امور كشاورزي، آب شرب و به زير آب بردن اراضي زير ساختمان سد، اثرات قابل ملاحظه اي را از زمان احداث بر جاي گذاشته است. در اين مطالعه با استفاده از نتايج حاصل از شناسايي مناطق تغيير و عدم تغيير از طريق تصاوير ماهواره اي و تلفيق آنها با نقشه ساختمان سد ستارخان اهر وتاسيسات جانبي آن، ميزان و وسعت اثرات آن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و سپس با استفاده از شاخص زيانباري ميزان زيانباري تغيير كاربري ها مشخص گرديد. نتايج پژوهش كه در محيط GIS به صورت نقشه هاي موضوعي ترسيم و ارايه شده اند، نشان مي دهد كه سد ستارخان در كل داراي دو اثر مستقيم و غير مستقيم در محيط اطراف خود مي باشد. تغيير كاربري باغات و مزارع كشاورزي به كاربري ساختماني و سطوح آبي از اثرت مستقيم با زيانباري بسيار بالا و تغيير كاربري اراضي ديم و باير به باغات و گسترش اراضي ساختماني شهري از اثرات غير مستقيم آن و به ترتيب با زيانباري كم و بسيار زياد مي باشد.

Saffron as the most expensive agriculture and medicinal product of world, is a plant in consider to aridity resistant has interesting role in social and economical status of arid and semi arid of southern and central Khorasan provinces. Relatively good income of this product, short period of cultivation and low level water need, farmers of Nishabor to intend to cultivate without attention to possibility and potentials of lands that has created some problems and low yields. In this paper, The areas with potential cultivations for saffron using altitude, slop gradient, land capacity, soil deep, access potential to surface and ground water maps and temperature thresholds affect in saffron are analyzed in GIS environment. In this purpose, different weighting method as ranking, rating and AHP calculate and related map produced. After comparing method, rating method as the best model was used to produce of final potential map. The result of this study indicates that about 2146 square km of lands plain has very good potential to develop saffron cultivation that in present statues, this lands specified to dry farming, irrigated farming, semi condense and condense ranglands. Land use changes to saffron, is created areas economical development.