بازنگري شبكه زهكشي رواناب سطحي با استفاده از شبيه سازي و كاربرد حوضچه هاي تاخيري(مطالعه موردي: حوضه آبريز اقبال شرقي، مشهد)

Revision of Surface- Runoff Drainage System by Simulation and Application of Retention Basins )Case Study: East Eghbal Catchment, Mashhad)

امروزه همراه با پيشرفت جوامع و توسعه حريم شهرها، سطوح غيرقابل نفوذ آنها افزايش يافته و موجب افزايش ارتفاع و حجم رواناب شده است. لذا كنترل سيلاب در مناطق شهري همواره دغدغه طراحان و مديران بوده است. در اين تحقيق، عملكرد سيستم زهكشي رواناب سطحي حوضه آبريز اقبال شرقي واقع درجنوب و جنوب شرق شهر مشهد با مساحتي حدود 71 كيلومتر مربع ارزيابي گرديد. براي تخمين مولفه هاي فيزيكي زيرحوضه‏ها، هيدروليكي مجاري و انجام محاسباتي مانند ميانگين وزني، تهيه نقشه هاي كاربري و زيرحوضه بندي از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده شد. به دليل پيچيدگي هاي موجود در زمينه شبيه سازي رواناب شهري، جهت انجام محاسبات بارش-رواناب و ارزيابي عملكرد شبكه، مدل MIKE SWMM مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه با توجه به وضعيت توپوگرافي، كانال-هاي سيلابي و بازديدهاي ميداني، سه مكان مناسب جهت احداث حوضچه هاي كنترل سيلاب شناسايي گرديد. ارزيابي عملكرد شبكه نشان داد 6 مجرا دچار اشكال بوده و دبي شبيه سازي بيشتر از دبي طراحي است. با توجه به حضور حوضچه هاي كنترل سيلاب، شبيه سازي مجدد نشان داد كه اين حوضچه ها قادرند دبي اوج سيلاب را بين 8 تا 100% كاهش داده و 35/12 مترمكعب در ساعت آب را نفوذ دهند.

Nowadays along with development of societies and border extension of cities, their impervious areas increase and therefore higher amount and volume of runoff accrue. Thus control of flood in urban areas has always been a major concern of designers and managers. In this research the performance of East Eghbal urban drainage system located in the south and southeast of Mashhad city was analyzed in a region with area of 71 Km2. To estimate the physical parameters of subcatchments and hydraulic parameters of conduits, and some other computations like calculation of weighted average, subdividion of catchments into sub-catchments and providing land use map, the GIS was used. Because of the complicacy in simulation of urban drainage system, MIKE SWMM was applied for rainfall - runoff simulation and hydraulic response evaluation of the urban drainage system. Finally, 3 suitable places were recognized for retention basins based on topographic maps, flood conduits position and land surveying. Results showed that 6 conduits had difficulty and computed flow was more than the designed flow. Urban drainage system was simulated again by the presence of retention basins and results showed that these basins could reduce the flood peak from 8 to 100% and also infiltrate 12.35 m3/h and also infiltrate of water.