كارايي مطالعات سنجش از دور در مدل سازي مخازن هيدروكربوري گستره جنوب باختري ايران: مطالعه موردي از سازند آسماري

Remote sensing effectiveness in Hydrocarbon Reservoirs Modeling in Southwest of Iran; Asmari Formation as a Case Study

بسياري از ذخاير هيدروكربوري شناخته شده ايران در نفتگيرهاي تاقديسي سازند آسماري متمركز شده‌اند. تاثير شكستگيها در آنيزوتروپي و ناهمگني مخازن كربناته آسماري موجب شده تا اين عناصر ساختاري در فرايند شبيه‌سازي جريان سيالات هيدروكربوري از اهميت زيادي برخوردار شوند. مدل‌سازي شبكه شكستگيها در مخازن آسماري، نيازمند پارامترهاي زيادي است كه اغلب آنها را نمي‌توان از روي داده‌هاي چاهها به دست آورد. از اين رو، اطلاعات حاصل از مطالعات سنجش از دور رُخنمونهاي آسماري مي‌تواند به عنوان مبنايي براي تعيين اين پارامترها قرار گيرد. تصاوير ماهواره‌اي يكي از مهمترين تكنيكهاي زمين‌شناسي براي شناسايي و استخراج سيستمهاي شكستگي محسوب مي‌شوند. به منظور مطالعات سنجش از دور سيستمهاي گسلش / شكستگي در برونزدهاي سازند آسماري، ناحيه تاقديس كوه آسماري در حاشيه كمربند چين- راندگي زاگرس مورد توجه قرار گرفت. در اين پژوهش، از تصاوير ماهواره‌اي‏ ETM+ لندست، تصاوير ASTER (با توان تفكيك طيفي بالا) و تصاويرIRS-PAN (با توان تفكيك مكاني بالا) و مدل رقومي ارتفاع (با مقياس 25000 :‌1 ) ناحيه تاقديس كوه آسماري استفاده شده ‌‌است. تصحيح هندسي، پردازش داده‌هاي رقومي، و بارِزسازي آثار شكستگي در تصاوير ماهواره‌اي با استفاده از نرم‌افزار ER Mapper 6.4 انجام گرديد. علاوه بر اين، به منظور بهبود فرايند مطالعه شكستگيها، ضمن همپوشاني DEM با نقشه زمين‌شناسي و تصاوير ماهواره‌اي، انواع مدلهاي سه بُعدي ايجاد شد. در اين مطالعات، برداشتهاي متعددي بر روي آثار شكستگي صورت گرفت كه نتايج آن در قالب انواع تصاوير، نقشه‌ها، مدلهاي سه‌بُعدي، و نمودارهاي آماري ارايه گرديده ‌‌است. مطالعات آماري و آناليزهاي ساختاري در تاقديس كوه آسماري، نشانگر سيستمهاي گسلش / شكستگي متعددي است كه توسط سازوكارهاي مختلف و بعضاً در زمانهاي متفاوت تشكيل شده‌اند. نتايج اين مطالعات مي‌تواند به‌عنوان مبنايي براي مدل‌سازي الگوي شكستگي، و پيش‌بيني جريان سيالات هيدروكربوري در مخازن آسماري قرار گيرد.

Many of well known Iranian hydrocarbon reserves are concentrated in the anticlinal oil traps of the Asmari Formation. Fractures are too important in fluid flow simulation, because of their impacts on anisotropy and heterogeneity of the Asmari carbonate reservoirs. In order to fracture network modeling of the Asmari reservoirs, it’s necessary to have information about many parameters that most of them can not be got from the well data. Therefore, the extracted data from the remote sensing studies of the Asmari outcrops can be as a basis for determining these parameters. The remote sensing imagery is one of the main techniques available to geologists for locating and extracting fracture systems. The Kuh-e Asmari anticline in marginal part of the Zagros Fold-thrust belt has been selected for remote sensing studies of the faulting/ fracturing systems in the Asmari outcrops. In this study, Landsat (ETM+) images, ASTER images (with high spectral resolution), IRS-PAN images (with high spatial resolution), and a detailed Digital Elevation Model (with scale 1:25,000) covering the Kuh-e Asmari anticline were used. The geometrical correction, data processing and image enhancement of the satellite images were carried out in ER Mapper 6.4. Furthermore, to improve the fracture study, some 3D models were made by draping satellite images on the DEM. In this study, many data were extracted about the fracture traces. The results were delivered as figures, maps, 3D models and statistical graphs. The statistical and structural analysess of the Kuh-e Asmari anticline showed faulting/ fracturing systems which have been formed by different mechanisms, and in different times. The results of this study can be used for fracture pattern modeling and prediction hydrocarbon flow in the Asmari reservoirs.