تحليل جايگاه دانش بومي در توسعه پايدار روستايي

The Position of Indigenous Knowledge (IK) in Sustainable Rural Development: An Analytic View

دانش، سنگ بناي توسعه است؛ ولي متاسفانه دانش بومي ‌تا اين اواخر مفاهيم «واپسگرايي» و «ايستايي» را به ذهنها متبادر مي‌كرد كه آن هم ناشي از افكار، رويكرد‌ها و نظريه‌هاي كلاسيك توسعه از جمله نوسازي و رهيافتهاي انتقال فناوري به كشاورزان كشورهاي در حال توسعه بود. اما مي‌توان گفت كه با بروز مشكلات اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي ناشي از كاربرد فناوريهاي نسنجيده و استفاده جانبدارانه از فرهنگ غربي در كشور‌هاي در حال توسعه، رويكردهاي درون‌زا، نظريه‌هاي روستايي پايدار و راهبرد‌هاي كشاورز- نخست، مطرح شد. تحت تاثير اين رويكردهاي جديد، مردم روستايي، ظرفيتهاي محلي، دانشها و مهارتهاي آنها در اولويت واقع شد و مورد توجه متخصصان امور توسعه قرار گرفت. در اين مقاله سعي شده است تا با توجه به ادبيات موضوع و روش شناختي ـ توصيفي ـ تحليلي و با شيوه اسنادي به اين دو سوال پاسخ داده شود: 1- چه تفاوتهايي بين دانش بومي ‌و رسمي ‌وجود دارد؟ 2- نقش و جايگاه دانش بومي در توسعه روستايي پايدار چيست؟ يافته‌ها نشان مي‌دهد كه گرچه بين دانش بومي ‌و رسمي تفاوتهايي وجود دارد، اما نبايد آنها را در مقابل هم قرار داد؛ زيرا آنها مكمل يكديگرند و از تلفيق آنها مي‌توان به موفقيتهايي رسيد كه براي هيچكدام به تنهايي امكانپذير نيست. براساس پارادايمهاي جديد توسعه روستايي به منظور حل مشكلات روستايي، ابتدا بايد به راه‌حلهاي بومي رجوع كرد، اگر كارساز بود، آنها را تقويت و بهبود بخشيد؛ در غير اين صورت از راه‌حلهاي بيروني استفاده و آنها را آزمايش كرد.

Indigenous knowledge is essential for rural development. Until recently, this knowledge has been under attack for being “backward, static and a hindrance” to modernization. Because of using the inopportune transfer of technologies from western cultures to developing countries, many economical and social and environmental problems have been arisen in these countries. So “Inward Oriented Development” approaches for sustainable rural development have been propounded. In the shadow of the new approaches, local capacities and IK come to a priority and were considered by the scholars of development. In this paper we tried to respond to the following questions according to the literature of the subject and documentary describing analytic method: 1. What are the differences between IK and Formal Knowledge? 2. What is the position and role of IK in sustainable rural development? The findings of research show that although there have been differences between IK & FK, they do not oppose, because they are complementary. In new paradigms of rural development, first the indigenous solutions should be used as the solution for problems. If they were adjustive, they must be strengthened and improved. Otherwise, exogenous solutions must be used.