ارزيابي عملكرد مجتمعهاي خدمات بهزيستي در رفاه و توسعه روستايي: روستاهاي سجاس، كرسف و گرماب (شهرستان خدابنده)

Evaluation of Rural Social Welfare Complexes in Rural Welfare (Case Study: Sojas, Kaasf and Garmab Villages of Khodabandeh City)

يكي از مهمترين مراحل فرايند برنامه‌ريزي، ارزيابي طرحها و برنامه‌ها است. اين فرايند به بهينه كردن تصميم‌گيـريها و سرانجـام به امكـانپذيـري و واقعگرايي طرحها كمك مي‌‌كند. در ايران بعد از اصلاحات ارضي، سازمانهاي دولتي متعددي در مناطق روستايي فعاليت كردند كه هر يك با هدفي خاص به آثاري چند در مناطق روستايي منجر شده‌اند. يكي از مهمترين اين سازمانها، سازمان بهزيستي است. اين سازمان در قالب مجتمعهاي خدمات بهزيستي روستايي به مناطق روستايي ارايه خدمت مي‌كند. اين مراكز به‌عنوان يكي از متوليان رفاه روستايي، وظيفه خدمات‌رساني به روستاييان از جمله فقراي روستايي را بر عهده دارند. مقاله حاضر، نقش مجتمعهاي خدمات بهزيستي روستايي در رفاه اقتصادي- اجتماعي روستاييان تحت پوشش مراكز روستايي سجاس، كرسف و گرماب شهرستان خدابنده را بررسي مي‌كند. براي ارزيابي عملكرد مجتمعهاي خدمات بهزيستي در رفاه خانوارهاي تحت پوشش روستايي دو سوال زير مطرح است: 1- آيا تفاوت معناداري بين شاخصهاي اقتصادي در دو مقطع قبل و بعد از تحت پوشش در بين خانوارهاي مطالعه‌ شده (در روستاهاي سجاس، گرماب و كرسف) وجود دارد يا خير؟ 2- آيا تفاوت معناداري بين شاخصهاي اجتماعي در دو مقطع قبل و بعد از تحت پوشش در بين خانوارهاي مطالعه شده (در روستاهاي سجاس، گرماب و كرسف) وجود دارد يا خير؟ براي پاسخ دادن به سوالات تحقيق از روش پانل گذشته‌نگر استفاده شده ‌است. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل تغييرات شاخصهاي اقتصادي و اجتماعي نشان مي‌دهد كه عملكرد مجتمعهاي خدمات بهزيستي در رفاه روستاييان تحت پوشش در سطح آلفا 05/0 معنادار بوده است ولي مي‌توان اذعان كرد كه تغيير شاخصهاي اجتماعي در مقايسه با شاخصهاي اقتصادي بيشتر بوده است.

One of the most important stages of planning process (in all levels) is the evaluation of plans and programs. This process helps to improve plans, decision making and the possibility and reality of plans. Evolution can be accounted as an important factor in modifying the weak points in development plans and increasing the monitoring process. Rural development planning has recently encountered serious challenges such as: employment, participation of local peoples, increase of rural products, poverty alleviation, empowering individuals and trying to decrease regional disparities between the rural and urban areas. In Iran, various governmental organizations in rural areas have been active after the land reform and all of them tried to achieve their special goals. Social welfare organization is one of the most important organizations among them. This organization with its rural social welfare complex provides services to the rural residents. The present research attempted to study a rural welfare complex as a governmental organization and evaluate its role in rural development and social welfare of all villagers, specially the target groups. Therefore, the rural welfare complexes of Sojas, Karasf and Garmab in Khodabandeh suburb were studied using retrospective panel method and through measuring changes in time during T1 (before under coverage) and T2 (after under coverage). The analysis of the social- cultural and economic indicators showed that the function of these complexes are significant in the social affairs of the villagers and ensuring their basic needʹs compared with other factors ? =%5.