كارايي داده‌هاي سنجش از دور(RS) در تهيه نقشه‌هاي لندفرم و نقش آن در برنامه‌ريزي محيطي

Remotely Sensed Data Efficiency on Landform Maps Production and Its Role in Environmental Planning: A Case Study of Semnan Province/Iran.

نقشه لندفرم به طور اعم نمايانگر اشكال سطح زمين و ماهيت فرايندهايي است كه در يك ناحيه عمل كرده و يا در حال حاضر عمل مي‌كنند. چنين نقشه‌هايي به طور بالقوه داراي ارزش اطلاعاتي بسيار زيادي براي برنامه‌ريزي محيطي، مهندسي عمران، كشاورزي، حفاظت منابع طبيعي، پيش‌بيني و پيشگيري از بلاياي طبيعي احتمالي هستند. در مناطق صعب‌العبور يا كويري كه وسعت زيادي دارند و مطالعه آنها به‌صورت چشم‌اندازهاي يكپارچه مورد نظر است، بررسيهاي مورفولوژيكي اين مناطق در مدت زمان كوتاه حايز اهميت مي‌باشد، در اين صورت استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي و دور‌سنجي در اين مناطق توصيه مي‌شود. منطقه مطالعه شده، يعني استان سمنان نيز از چنين ويژگيهاي محيطي برخوردار است و داراي مساحتي بالغ بر 96816 كيلومتر مربع مي‌باشد. در اين مطالعه، كوشش شده تا با تلفيقكردن داده‌هاي ماهواره‌اي با توان طيفي بالا نظير تصاوير لندست ETM، با دادههاي داراي قدرت تفكيك مكاني بالا نظير IRS-PAN داده‌هايي بهدست آيد كه ويژگي چند طيفي بودن و توان تفكيك مكاني بالا را توام داشته باشد. اين داده‌ها در محيط نرم‌فزار پردازش تصوير 3‌.6‌ER Mapper تحليل و بارزسازي شده‌اند؛ سپس با توجه به معيارها، اصول و فرايندهاي ژيومورفولوژيكي، سيماي مورفولوژيكي منطقه مورد تفسير قرار گرفته است. بر اين اساس 27 كلاس لندفرم قابل تشخيص و تفكيك در منطقه سمنان، با توجه به ويژگيهاي متنوع و پيچيده زمين‌شناسي و اقليمي استان، در محيط نرم‌فزار a‌2‌.‌3Arcview شناسايي شد. همچنين در شناسايي و استخراج لندفرمها از مدل رقومي ارتفاع منطقه، نقشه‌هاي حاصل از آن، نقشه‌هاي زمين‌شناسي و توپوگرافي در روند اين مطالعه، استفاده بهينه به عمل آمد. بر‌اساس اين مطالعه، موفقترين رويكرد براي تهيه نقشه لندفرم، توام كردن بررسيهاي ميداني با مطالعاتي دورسنجي است. نقشه لندفرم به‌دست آمده مبنايي را براي ارزيابي منطقه از نظر ساختاري و ويژگيهاي ژيومورفولوژيكي فراهم مي‌آورد كه در زمينه بسياري از مسايل مديريت و برنامه‌يزي محيطي سودمند بوده است و مي‌تواند به‌عنوان الگويي براي مناطق مشابه به كار رود.

Landform maps show the earth’s surface phenomena and nature of the processes that have been working to produce them. These maps are valuable in spatial planning, agricultural purposes, environmental conservations and forecasts and natural hazards prevention. The study area is a vast province of semnan/Iran (area:96816 km2) with different physiographical conditions from mountainous areas to playas and desert landscapes. Because of difficulties for deep field surveys and time limitation, investigation of the region was done by RS data and some geomorphologic sampling. So, RS data with high spectral characteristics such as LANDSAT were used and combined with those of high spatial resolution such as IRS-PAN in ER-MAPPER 6.3 for better analysis and enhanced classification of geomorphologic features of the study area. Therefore, the region was classified in to 27 classes in ARC/VIEW 3.2a.Then, the results were loaded in Arc Info7.2.1 in order to generate a GIS-ready system. Also, DEM of the region was produced using topographic maps for further studies. The produced landform maps can be used for many environmental plans and reasonable adaptation by real world.