تزيينات طلاكاري حرم مطهر مولاي متقيان امام علي(ع) در نجف اشرف

The Golden Adornments of the Holy Shrine of Imam Ali in Najaf

هنگامي كه سپاهيان اسلام پاي در سرزمين ايران نهادند، به‌زودي دريافتند مردمان اين سرزمين از پيشينه تاريخي و فرهنگي و هنري والايي برخوردارند و متقابلاً ايرانيان نيز به‌خوبي دريافتند كه آيين الهي جديد، دانش و فرهنگ و هنر را بالنده خواهد ساخت. دريافت درستيِ اين باور به زمان اندكي نياز داشت، به‌طوري‌كه در سده‌هاي چهارم و پنجم هجري ايرانيان در بسياري از زمينه‌هاي هنري و معماري سرآمد و سر‌مشق ساير كشورهاي اسلامي دوران خود شدند. هنرمندان عهد صفوي اين رسالت را به بالاترين حد متعالي زمان خود ارتقا داده و ميراث آن را به هنرمندان عهد افشاريه انتقال دادند. يكي از جلوه هاي اين ميراث گران‌بها، تزيينات زيباي گنبد و ايوان مطلاي بارگاه مطهر مولاي متقيان حضرت علي(ع) در نجف اشرف است. با توجه به اينكه اين تزيينات و به‌ويژه كتيبه هاي آن از ارزش تاريخي، فرهنگي و هنري بسيار والايي برخوردار است اين مقاله به معرفي كتيبه گريو گنبد حرم مطهر امامعلي(ع) مي‌پردازد. اهداف مقاله: 1.شناسايي مفاهيم به‌كاررفته در كتيبه گنبد و ايوان مطلاي حرم مطهر امامعلي(ع) 2.دست‌يابي به ريشه‌ها و نوع تزيينات طلاكاري حرم مطهر امامعلي(ع) سوالات مقاله: 1.مفاهيم و تزيينات به‌كاررفته در گنبد و ايوان مطلاي حرم مطهر امامعلي(ع) كداماست؟ 2.هنرمندان عهد صفوي و افشاريه چه نوع خدماتي در اجراي كتيبه‌ها و تزيينات حرم مطهر داشته‌اند؟

The Golden Adornments of the Holy Shrine of Imam Ali in Najaf Abstract As the warriors of Islam entered Persia they realized that the people of this land behold an ancient historical, cultural and artistic heritage. The people of Persia also acknowledged that the new bestowed religion will ultimately enhance their culture and art. The initial response to the newly established religion did not take long and soon Persian artists adorned the arts of the land. It was in the fourth and fifth century that Persia became the home of prominent artists in various artistic fields and architecture. The artists of the Safavid Empire enriched this status to its ultimate state and bequeathed this aptitude to the Afsharid era. One of the magnificent achievements of the Safavid Empire is the ornamentation of the dome and golden portico of Iman Ali’s shrine in Najaf. This paper seeks out to describe and identify the inscriptions and ornamentations of this holy dome that is immersed with historical, cultural and artistic values. Research aims: 1- Introducing the contextual elements applied on the dome and golden portico of Imam Ali’s shrine. 2- Identifying the roots and origins of the decorations applied in the holy shrine. Research questions: 1- What are the decorations and contextual elements applied on the dome and golden portico of Imam Ali? 2- What was the duty of Safavid and Afsharid artists in adorning the inscriptions and ornamentation of the holy shrine of Imam Ali? Keywords: Imam Ali’s Shrine, dome ornamentation, golden decorations, Safavid Empire, Afsharid Empire