بررسي تجميع ژن هاي مهم كنترل كننده صفات كمي و كيفي در برنج با استفاده از نشانگرهاي مولكولي (MAS)

Study of Combining Rice Quantitative and Quality Important Genes Via Marker Assisted Selection (MAS)

صفات مختلفي در كيفيت و بازارپسندي برنج موثرند كه مهمترين آنها شامل عطر و طعم (fgr)، درصد آميلوز (AC)، قوام ژل (GC)، دماي ژلاتينه شدن (GT) و شكل دانه مي باشند. در اين تحقيق براي ترميم صفات كمي و كيفي رقم جديد برنج بنام قايم، از دو رقم محلي شصتك و دمسياه و دو رقم اصلاح شده فجر و نعمت استفاده گرديد. كليه تلاقي هاي ممكن يكطرفه بين رقم قايم بعنوان پايه مادري و بقيه ارقام بعنوان پايه پدري انجام گرفت. سپس كليه تلاقي هاي مركب بين F1 ها انجام و پس از كشت آنها بصورت تك بوته، انتخاب تيپ هاي برتر براساس صفات فنوتيپي صورت گرفت. پس از آن با استفاده از نشانگرهاي مولكولي پيوسته با ژن هاي هدف اقدام به مطالعه تفكيك و تركيب ژن هاي موثر موردنظر گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد كه تلاقي هاي مركب شصتك/ قايم// دمسياه/ قايم و فجر/ قايم// نعمت/ قايم از قابليت تركيب پذيري خوبي (بدليل دارا بودن هر چهار ژن مورد نظر در يك گياه) در مقايسه با ساير تلاقي هاي مركب برخوردار بوده و دو بوته از مجموع بوته هاي انتخابي، توامان داراي ژن هاي هموزايگوس عطر و طعم و شكل دانه بوده اند. از سوي ديگر بسياري از بوته ها، اكثر ژن هاي مورد مطالعه را بصورت هتروزايگوس دارا بودند. براي بررسي ژن هاي مختلف موثر در كيفيت و كميت و رسيدن به لاين خالص جديد با ويژگي هاي موثر در كيفيت پخت و خوراك، مي بايست بوته هاي انتخابي را براي رسيدن به لاين هاي خالص، در نسلهاي پيشرفته تر مورد بررسي قرار داد.

Different characters influence the marketing of rice in which aroma, amylose content, gelatinization temperature, gel consistency and grain shape are the most important ones. Two local quality (Shastak and Domsia) and two improved rice varieties (Nemat and Fajrr) were used to pyramid the qualitative genes into new released Ghaem variety through classical methods and marker aided selection. Ghaem variety was used as a recipient parent and crossed with others mentioned varieties. Then, composite crosses were made between F1 and after growing single plan, phenotypically desirable individual plant were selected. Followed by molecular analysis were used for study on segregation and combination of target genes using linked markers. The results indicated that Ghaem/ Domsia// Ghaem/ Shastak and Ghaem/ Nemat// Ghaem/ Fajr are the suitable crosses due to having most of the qualitative controlled genes, particularly aroma and grain shape. Mean while it is recommended that the final figures come out after doing advance generations and study the promising lines.