بررسي سياست خارجي دولت‌هاي انقلابي جديد در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا بر‌اساس مدل پيوستگي جيمز روزنا

Study of Foreign Policies of New Revolutionary Governments in Middle East and North Africa on the Basis of “Continuity Model of James N. Rosenau

وقايع انقلابي كه در برخي از كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا، به‌خصوص از تونس آغاز شد و به ديگر كشورها از جمله مصر، يمن، بحرين، ليبي، عمان و حتي سوريه نيز تسري پيدا كرد و منجر به پيروزي در تعدادي از اين كشورها از جمله مصر و ليبي شد، هر تحليلگر سياست خارجي و روابط بين‌الملل را با اين سوال مواجه مي‌كند كه سياست خارجي دولت‌هاي انقلابي جديد در اين كشورها در جهت تامين منافع ملي و همچنين وقايع بيروني چگونه خواهد بود؟ در همين راستا، هدف اصلي مقاله بررسي سياست خارجي اين دولت‌ها بر اساس مدل «پيوستگي» جيمز روزنا است. بدين منظور، در اين مقاله بعد از شناسايي رهيافت‌هاي كلان و خرد مربوط به تجزيه و تحليل سياست خارجي كشورها، به مدل تلفيق دو سطح تحليل كه نماينده اصلي آن روزنا است، خواهيم پرداخت و بر اساس اين مدل به اين نتيجه خواهيم رسيد كه در شناسايي، بررسي و حتي پيش‌بيني سياست خارجي دولت‌هاي جديد در منطقه، بايد به بررسي عواملي چون فرد تصميم‌گيرنده، نقشي كه وي بازي مي‌كند، متغيرهاي حكومتي دولت‌هاي جديد، جامعه و يا متغيرهاي غيرحكومتي كه شامل جهت‌گيري‌هاي ارزشي عمده است و در نهايت، متغيرهاي محيطي يعني همان محدوديت‌ها و فرصت‌هاي محيطي كه اين دولت‌هاي جديد با آن روبرو مي‌شوند، بپردازيم و اين عوامل را به دقت مورد شناسايي و ارزيابي قرار دهيم.

Revolutionary developments, which started in some countries of the Middle East and North Africa, especially Tunisia, and soon spread to other countries like Egypt, Yemen, Bahrain, Libya, Oman and even Syria, and ended in victory of revolutions in some of those countries, including Egypt and Libya, face every foreign policy and international relations analyst with this question: what foreign policy will new revolutionary governments in these countries adopt to meet their national interests and deal with external developments? The main goal of this paper is to study foreign policy of these governments on the basis of James Rosenau’s “continuity” model. Therefore, this paper first identifies large- and small-scale approaches to analysis of foreign policy of countries before focusing on the two-level combined model of analysis which is best represented by Rosenau’s model. Based on this model, we reach the conclusion that to identify, study, and even predict foreign policy approaches of new regional governments, one must analyze such factors as the person who makes decisions, the part he plays, governance variables of new governments, as well as society and/or nongovernmental variables which include major value-based orientations. Finally, environmental variables, namely, environmental limitations and opportunities facing the new governments, are discussed and these factors are carefully identified and assessed.