بررسي اجزاي تشكيل‌دهنده اسانس سه گونه گياه گل راعي (Hypericum spp.) در ايران

Evaluation of Essential Oil Composition in Three Species of Hypericum from Iran

مقدمه: اسانس‌ها محتوي شمار زيادي از متابوليت‌هاي ثانويه فرار مي‌باشند كه كاربرد وسيعي در صنايع دارويي و بهداشتي يافته‌اند از جمله استفاده از اجزاي اسانس‌ها در كنترل ميكروارگانيسم‌هاي بيماري‌زا، به عنوان مثال تاثير آلفا و بتا - پينن در كنترل باكتري‌هاي گرم مثبت جنس Staphylococcus كه عامل عفونت آندوكارديت مي‌باشند به اثبات رسيده است. هدف: شناسايي اجزاي اسانس برخي گونه‌هاي گل راعي موجود در ايران به منظور مشخص نمودن مهم‌ترين تركيبات و مقايسه آنها با يكديگر بود. روش بررسي: اسانس‌گيري از اندام‌هاي تازه سه گونه .Hypericum perforatum L، H. tetrapterum Frise.وH. patulum Thunb. به روش تقطير با آب صورت گرفت و اجزاي اسانس با استفاده از دستگاه گروماتوگرافي گازي (GC) و كروماتوگرافي متصل به طيف نگارجرمي (GC/MS) شناسايي شدند. نتايج: آناليز اجزاي اسانس نشان داد كه در گونه‌ي H. perforatum آلفا - پينن (8/21 درصد)، نونان (7/9 درصد) و ان- اكتان (1/9 درصد) به ترتيب بيشترين اجزاي اسانس مي‌باشند، در حالي كه در گونه‌ي H. tetrapterum ان - دكان (8/30 درصد) و ان - نونان (9/9 درصد) و همچنين در گونه‌ي H. patulumبتا - پينن (2/30 درصد) و آلفا - پينن (3/18 درصد) به ترتيب بيشترين اجزاي اسانس را تشكيل مي‌دادند. نتيجه‌گيري: در بين سه گونه‌ي مورد بررسي در اين مطالعه اختلاف عمدتاً وابسته به گونه‌ي گياهي بود. همچنين همان‌طور كه اشاره شد اسانس گونه‌‌ي H. perforatum داراي مقادير بالاي آلفا - پينن و اسانس گونه‌ي H. patulum داراي مقادير بالاي آلفا و بتا - پينن مي‌باشند كه پتانسيل بالاي اين مونوترپن‌هاي مهم در درمان و پيشگيري بيماري‌هايي همچون بيماري عفونت آندوكارديت به اثبات رسيده است لذا مي‌توان اين گونه ارزشمند دارويي به عنوان كانديدي در برابر بيماري‌هاي عفوني دانست. گل‌واژگان: .Hypericum perforatum L، H. tetrapterum، H. patulum، اجزاي اسانس، آلفا - پينن، بتا - پينن، ان - آندكان

Background: Essential oils contain a large variety of volatile secondary metabolites such as terpenes, terpenoides, phenolic and aliphatic derivative. Nowadays, These compounds extensively used in Pharmaceutical, sanitary and cosmetic industries. Antimicrobial activity of these oils and their components such as ?-pinene and B-pinene, the main essential oil constituent of some Hypericum spp., have been reported. Objective: This study was conducted to identify the constituents of essential oil in three Hypericum species in Iran to compare differences among their major volatile constituents. Methods: Essential oils were extracted by hydro-distillation of fresh plant materials using Clevenger apparatus. The essential oils were analyzed by both gas chromatography (GC) and gas chromatography ?mass spectrometry (GC-MS). Results: Monoterpens were found as the major constituent of essential oil in H. perforatum L. and H. patulum Thunb. However, n-alkans were the major constituent of the oil in H. tetrapterum Frise. In this study, ?-Pinene (21.88%) was found to be the most abundant compound in the H. perforatum whilst B- Pinene (30.20%) and n-undecane (30.84%) were the main constituents of H. patulum and H. tetrapterum essential oils respectively. Conclusion: In this study, we found that the different plant species made a remarkable difference in the essential oil constituents. In this study the most component of essential oils of H. perforatum and H. patulum were ?-Pinene and B-Pinene respectively and this component can be make them promising for treatment of infectious diseases such as infectious endocarditis. Keywords: H. perforatum, H. tetrapterum, H. patulum, Essential oil, Monoterpens, ? - Pinene, B- Pinene, Undecane