بررسي محتواي متابوليت‌هاي ثانويه ريشه گياه شيرين‌بيان در برخي رويشگاه‌هاي طبيعي استان كرمان

Study the Content of some Secondary Metabolites in Roots of Glycyrrhiza glabra Gathered from Different Natural Localities in Kerman Province of IRAN

مقدمه: ريشه‌ها و ريزوم‌هاي گياه دارويي شيرين‌بيان (Glycyrrhiza glabra) كه به دليل داشتن خواص متعدد و وجود بيش از 100 تركيب متفاوت شامل تري‌ترپن ساپونين (گليسيريزين) و تركيبات فنلي آن در طب سنتي بسيار كاربرد دارد به شكل خودرو در بسياري از مناطق استان كرمان رويش دارد.‌ هدف: با توجه به كاربرد ريشه‌هاي شيرين‌بيان در صنعت دارويي، هدف از انجام اين پژوهش، مقايسه محتواي برخي تركيبات بيوشيميايي مهم در داروسازي و صنايع غذايي، در ريشه اين گياه جمع‌آوري شده از رويشگاه‌هاي طبيعي مختلف در استان كرمان بود. روش بررسي: در اين پژوهش محتواي تركيبات فنلي كل، فلاونوييدها و ساير تركيبات جاذب اشعه ماورا بنفش (UV)، تانن‌ها، آنتوسيانين‌ها و گليسيريزين جمع‌آوري شده از رويشگاه‌هاي طبيعي استان كرمان شامل اندوهجرد، بافت، بردسير، راين، زنگي‌آباد و كوهبنان مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج: بيشترين ميزان گليسيريزين به عنوان مهم‌ترين ماده موثره اين گياه در اندوهجرد مشاهده شد در حالي‌كه بيشترين مقدار تركيبات فنلي كل در ريشه‌هاي جمع‌آوري شده از شهر بابك وجود داشت. ريشه‌هاي به ‌دست ‌آمده از بافت و كوهبنان نيز به ترتيب بيشترين مقدار تانن را نشان دادند. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج به ‌دست‌ آمده به نظر مي‌رسد محتواي متابوليت‌هاي ثانويه گياه بسته به شرايط مختلف آب و هوايي، متغير مي‌باشد و در بين ريشه‌هاي به دست آمده از مناطق مختلف استان، ريشه‌هاي گياهان رشد يافته در شرايط با ارتفاع پست‌تر بالاترين كيفيت را از نظر ماده موثره گليسيريزين دارا مي‌باشند و بيشترين مقدار تركيبات فنلي در ريشه‌هاي به‌ دست آمده از مناطق مرتفع‌تر وجود دارد. گل‌واژگان: شيرين‌بيان، ريشه، متابوليت‌هاي ثانويه، استان كرمان

Background: Glycyrrhiza glabra roots and rhizomes which are extensively used in herbal medicines for them health effects containing more than 100 various useful compounds including phenolics and triterpene saponins (glycyrrizin) grow as a weedy plants in many different localities of Kerman province. Objective: Regards to application of licorice roots in pharmaceutical industry, the mail goal was the comparison of some biochemical compounds content important in pharmacy, food industry and economics in G. glabra root gathering from seven localities of Kerman province. Methods: In this research project, the content of total phenolic compounds, flavonoids and other UV absorbent compounds, tannins, anthocyanins and glycyrrhizin gathered from some natural localities of Kerman province including Baft, Bardsir, Rayen, Zangiabad and Koohbanan was investigated. Results: The highest content of glycyrrhizin was found in Andohjerd. Shahrbabak locality showed the highest content of total phenolic compounds while the lowest was found in Andohjerd. Tannins content were highest in roots gathered from Baft. Conclusion: Based on the results, in seems that the profile of secondary metabolites differs depending on climate parameters and environmental conditions. Therefore, roots gathered from Andohjerd with lowest height show higher quality of regards to glycyrrhizin production and roots form localities with more height like Rayen and Baft have more total phenolic compounds. Keywords: Glycyrrhiza glabra, Root, Secondary metabolites, Kerman province