اثر كاربرد ورمي كمپوست و كودهاي زيستي بر عملكرد بذر و اجزاي عملكرد ريحان (Ocimum basilicum L.)

The Effect of Vermicompost and Biological Fertilizer Application on Seed Yield and Yield Components of Basil (Ocimum basilicum L.)

به منظور مطالعه اثر ورمي كمپوست و كودهاي زيستي بر عملكرد دانه و اجزاي عملكرد ريحان، آزمايشي در سال زراعي 89-1388 در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در مشهد اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل مصرف: ورمي-كمپوست، نيتروكسين (حاوي باكتري هاي ازتوباكتر و آزوسپيريلوم)، بيوفسفر(حاوي باكتري هاي باسيلوس و سودوموناس)، ورمي كمپوست + نيتروكسين، ورمي كمپوست + بيوفسفر، نيتروكسين + بيوفسفر، ورمي كمپوست + نيتروكسين + بيوفسفر، كود شيميايي (N.P.K) و شاهد (بدون كود) بودند. نتايج نشان داد بيشترين ارتفاع گياه (6/57 سانتي متر)، ساقه فرعي در گياه (6/17 ساقه)، تعداد گل در گياه (38 گل)، تعداد چرخه گل در گياه (6/231 چرخه)، تعـداد دانه در هر چـرخه (16 بذر)، وزن هــزار دانه (89/1 گرم)، و وزن دانه در گيــاه (22/10 گرم) در تيمار ورمي-كمپوست + نيتروكسين به دست آمدند. اما تفاوت آن با تيمار ورمي كمپوست + نيتروكسين + بيوفسفر جز در ساقه فرعي در گياه معني دار نبود. بيشترين عملكرد دانه (1/1939 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد بيولوژيك (3/15183 كيلوگرم در هكتار) در تيمار ورمي كمپوست + نيتروكسين + بيوفسفر حاصل شد. اين مطالعه نشان داد كودهاي بيولوژيك در تركيب با ورمي كمپوست در مقايسه با كود شيميايي و شاهد (بدون كود) اثرات بهتري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ريحان داشت.

To study the effect of vermicompost and biological fertilizers on seed yield and yield components of basil, an experiment based on complete randomized block design with three replications was conducted in Mashhad during cropping season of 2009-2010.The treatments were: vermicompost, nitroxin (Azotobacter and Azospirillum), bio phosphorus(Pseudomonas and Bacillus), vermicompost + nitroxin, vermicompost + bio phosphorus, nitroxin + bio phosphorus, vermicompost + nitroxin + bio phosphorus, chemical fertilizer (N.P.K), and control (no fertilizer). The results showed that the highest of plant height (57.66cm), lateral branch in plant (17.6 branch), number of flower per plant (38 flower), number of flower cycle per plant (231.6 cycle), number of seed per flower cycle (16 seed), 1000 seed weight (1.89 g) and seed weight per plant (10.22 g) were obtained with vermicompost + nitroxin treatment. But, the difference of this treatment with vermicompost + nitroxin + bio phosphorus treatment, except lateral branch per plant, was not significant. The highest of seed yield (1939.1 kg/ha) and biological yield (15183.3 kg/ha) obtained by using vermicompost + nitroxin + bio phosphorus treatment. This study showed that the effect of biological fertilizer combined with vermicompost on seed yield and yield components of basil was higher than chemical fertilizer and control (no fertilizer).