تحليل ملاحظات نظامي- امنيتي در آمايش و مكان‌گزيني مراكز و استقرارگاه‌هاي نظامي با تاكيد بر استان خراسان رضوي

Analysis of military-security considerations in preparation of military centers and camps with emphasis on Khorasan Razavi Province

آمايش سرزمين را سازمان‌دهي هماهنگ و سزاوار فضاي حياتي كشور در قالب سياست‌هاي كلي توسعه و ضرورت‌هاي دفاعي دانسته‌اند. اعمال ديدگاه‌هاي دفاعي و امنيتي در طرح‌هاي آمايش نشان‌دهنده هم پيوندي عملكردي ميان فعاليت از يك طرف و تشكيلات دفاعي از طرف ديگر است. تاكنون در طرح‌هاي آمايش به ملاحظات دفاعي – امنيتي كم‌تر توجه شده و از ارايه طرح‌ها و راه‌كارهايي براي دفاع سرزميني و حفاظت از استقرارگاه‌هاي نظامي، مراكز و تاسيسات حياتي، حساس و مهم در مقابل تهديدات و حملات نظامي غفلت شده است رعايت ملاحظات دفاعي و امنيتي در طرح‌هاي آمايش تابع متغيرهاي متعددي است كه بايد در اين‌گونه طرح‌ها مورد توجه قرار گيرند. موقعيت جغرافيايي منطقه مورد نظر، نوع و سطح تهديدات نظامي و امنيتي متوجه منطقه مورد نظر، منشا و منبع تهديد و راهكارها و طرح‌هاي پدافند غير عامل متناسب با نوع تهديدات، مهم‌ترين اين متغيرها هستند. استان‌هاي مرزي كشور داراي موقعيت، شرايط و ويژگي‌هاي خاص بوده و تفاوت‌هاي سياسي- فضايي با ساير استان‌هاي داخل كشور دارند، از اين‌رو در طرح‌هاي آمايش استان‌هاي مرزي بايد ملاحظات دفاعي- امنيتي متناسب با اين ويژگي‌ها تدوين و اجرا شود. استان خراسان رضوي به دليل ويژگي‌هاي خاص جغرافيايي، سياسي و ژيوپليتيكي از جمله مجاورت با كشور افغانستان داراي خطرات و تهديدهاي ويژه‌اي است كه لازم است در طرح‌هاي آمايش به اين ملاحظات توجه شود. اين مقاله تلاش مي‌كند تا با روش توصيفي- تحليلي به تبيين اهميت و جايگاه ملاحظات دفاعي- امنيتي در طرح‌هاي آمايش استان خراسان رضوي بپردازد. بر اين اساس نخست انواع تهديدات نظامي و مهم‌ترين كانون‌هاي اين نوع تهديدات براي استان مورد بررسي قرار مي‌گيرد. سپس جايگاه و نقش ملاحظات دفاعي – امنيتي در استقرار و مكان‌گزيني مراكز و تاسيسات نظامي استان خراسان رضوي تجزيه و تحليل مي‌شود.

Preparation has been defined as concordant organizing in the form of general development policies and defensive necessities, which a countries existential atmosphere deserves. There has been less focus on defensive-security considerations so for in preparation plans, and offering schemes and strategies for land defense, security of military camps and centers. Also vital acute foundations against sudden military threats and attacks have been neglected. Implementation of defensive and security considerations in preparation plans is dependent up several changes, which are worthy of attention in such plans. These variations include geographic location of target region, type and land area. As the most important variations, we can mention military and security threats that the region face with, source of these threats and non-operating strategies and defenses, which are appropriate for these types of threats. Frontier provinces of our country have special situations and characteristics, and are in different political atmosphere in comparison with other provinces. Hence, in preparation plans of frontier cities, the defensive-security considerations should be modified and implemented regarding these characteristics. Khorasan Razavi province is facing with special threats and dangers that should be considered in preparation plans. This is because of specific geographic, politic and geopolitical characteristics that this province has, like being adjacent to Afghanistan. This article is trying to express the importance and position of defensive-security considerations in the preparation plans of Khorasan Razavi province through a descriptiveanalytical method.