ساخت و بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسش‌نامه جذب به نماز در دانش آموزان

Designing a Questionnaire on Attracting Students to Prayer and Reviewing Its Psychometric Features

با توجه به اهميت معنويت به عنوان بعد چهارم انسان، هدف اين مقاله تدوين ابزاري به منظور ارزيابي عوامل موثر در جذب دانش‌آموزان به نماز جماعت مي‌باشد. در قالب پژوهش «زمينه‌يابي از نوع مقطعي»، تعداد 752 نفر از بين دانش‌آموزان پايه‌هاي تحصيلي اول، دوم و سوم دوره متوسطه در استان اردبيل در سال تحصيلي 89-90 به شيوه نمونه‌گيري چندمرحله‌اي انتخاب شدند و پرسش‌نامه تدوين شده جذب به نماز جماعت، توسط آنان تكميل گرديد. نتايج حاصل از تحليل عاملي اكتشافي، بيانگر آن بود كه پرسش‌نامه مذكور، داراي پنج عامل زيربنايي با عناوين «فضاي فيزيكي و ارتباطي ـ آموزشي»، «ايمان و رفتار مذهبي فردي ـ خانوادگي»، «نحوه برپايي نماز جماعت»، «محيط اجتماعي» و عامل «تشويقي» بود. بررسي مجدد روايي اين پرسش‌نامه نشان داد كه هر پنج عامل استخراج شده داراي ضرايب همبستگي بالا و معنادار با يكديگر و با نمره كل پرسش‌نامه است (001/0 > P). بررسي پايايي پرسش‌نامه با استفاده از روش آلفاي كرونباخ نشان داد كه عامل اول 90/0، عامل دوم 89/0، عامل سوم 89/0، عامل چهارم داراي ضريب آلفاي 82/0 و عامل پنجم 82/0 است. ضريب آلفاي كرونباخ كل پرسش‌نامه نيز، 94/0 به دست آمد. ارزيابي پرسش‌نامه جذب به نماز جماعت نشان داد كه پرسش‌نامه مذكور داراي عوامل زيربنايي مطلوب و همبسته براي سنجش عوامل موثر در جذب دانش‌آموزان به نماز جماعت است. بنابراين، از اين پرسش‌نامه مي‌توان در جهت تحقيق و بررسي عوامل موثر در جذب دانش‌آموزان به نماز جماعت استفاده كرد.

The present paper is concerned with how to designing a means for evaluating the contributing factors for attracting students to congregational prayer. In a survey research in which 752 male and female high school students in Ardabil Province for the academic year of 1389-1390 (2010-2011) were participated, students were asked to complete a questionnaire for attracting students to congregational prayer. The results of an exploratory factor analysis show that this questionnaire, which is based on 60/62 percent of total variance, has five basic factors: "educational physical and communicative atmosphere", "individual and family religious behavior and faith ", "etiquette of performing congregational prayer" social environment", and "stimulation". A review of its reliability and validity shows that all of the five extracted factors have high and significant correlation with the each other and with the total score of questionnaire (p < 0/001). Meanwhile, the coefficient of Cronbach alpha for the whole questionnaire was 0/94. The evaluation of this questionnaire shows that this questionnaire has desired and correlated basic factors for assessing the contributing factors for attracting students to congregational prayers.