واكنش سه رقم گندم نان به مقادير مختلف كاشت بذر در منطقه ي ايلام

Response of Three Bread Wheat Cultivars to Different Levels of Seeding Rates in Ilam Region

به منظور بررسي واكنش سه رقم گندم نان به مقادير مختلف كاشت بذر، آزمايشي در سال زراعي 87-1386 در منطقه سرابله استان ايلام انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با چهار مقدار كاشت بذر و سه رقم در چهار تكرار اجرا گرديد. رقم هاي مورد بررسي بر حسب سال معرفي شامل ارقام چناب، فلات و چمران و سطوح مختلف مقادير كاشت بذر شامل چهار سطح 200، 300، 400 و 500 بذر در متر مربع بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه در بيشتر صفات مورد بررسي، اختلاف معني داري ميان ارقام و همچنين سطوح مختلف مقادير كاشت بذر وجود داشت. رقم چمران با 5/45 درصد و رقم چناب با 89/39 درصد به ترتيب بيشترين و كمترين ميزان شاخص برداشت و مقدار كاشت 400 بذر در مترمربع با ميانگين 77/46 درصد بدون اختلاف با تراكم 300 بذر در مترمربع بيشترين شاخص برداشت و مقدار كاشت 500 بذر در مترمربع كمترين شاخص برداشت را به خود اختصاص دادند. همچنين، رقم فلات با 87/4896 بدون اختلاف معني دار با رقم چمران و رقم چناب با 75/4143 كيلوگرم در هكتار به ترتيب بيشترين و كمترين عملكرد دانه و مقدار كاشت 400 بذر در مترمربع با 82/5185 كيلوگرم در هكتار و مقدار كاشت 200 بذر در مترمربع كمترين عملكرد دانه را توليد كرد. بررسي نتايج ضرايب همبستگي نشان داد كه شاخص برداشت (**84/0=r) و تعداد دانه در سنبله (**79/0=r)، وزن هزار دانه (*59/0=r) بيشترين همبستگي را با عملكرد دانه داشتند.

In order to study the effects of seeding rates on yield and yield components of three bread wheat cultivars, a factorial experiment based on randomized complete block design (RCBD) with 3 replications was conducted during 2006-2007, in Sarableh town, Ilam province, Iran. Three cultivars, were Chamran, Chanab, and Falat and four seeding rates were 200, 300, 400, and 500 seeds per m2. Results showed that, the differences among cultivars and seeding rates were significant for 1000 seeds weight, harvest index, and phenological traits, using 400 seeds per m2. Chamrans produced highest harvest index and Chanab at seeding rate of 200 seeds per m2 had the lowest harvest index. Falat produced the highest seed yield (5600 kg/ha) at 400 seeds per m2 and Chanab the lowest seed yield (3800 kg/ha) at 500 seeds per m2. The highest correlation coefficients were observed between seed yield, harvest index (r=0.84**), seed numbers per spike (r=0.79**) and 1000 seeds weight (r=0.59*).