تاثير تراكم بوته، آرايش كاشت و علف كش نيكوسولفورون بر تركيب، تنوع و تراكم علف هاي هرز ذرت سيلويي (Zea mays L.)

The Effects of Plant Density, Planting Pattern and Nicosulfuron Herbicide on Weed Composition, Diversity and Density in Silage Corn (cv. Sc 704)

به منظور بررسي اثر تراكم بوته، آرايش كاشت و علف كش نيكوسولفورون بر تنوع و تركيب علف هاي هرز ذرت سيلويي (Zea mays L.)، آزمايشي به صورت فاكتوريل اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 90-1389 در شهرستان چناران خراسان رضوي اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل تراكم بوته در سه سطح (120،100 و 140 هزار بوته در هكتار) و آرايش كاشت در دو سطح (يك رديفه و دو رديفه) و علف كش نيكوسولفورون در چهار دز (شامل 0، 1 ،5/1 و 2 ليتر در هكتار) بودند. نمونه برداري از جمعيت علف هاي هرز در پنج مرحله از 37 روز پس از سبزشدن ذرت آغاز و هر 20 روز يك بار انجام شد. نتايج حاكي از كاهش تراكم و ماده خشك علف هرز در مرحله اول بعد از تيمار علف كش بود. در طول دوره رشد ذرت اثر متقابل معني داري بين تراكم با آرايش كاشت و بين آرايش كاشت با دز علف كش بر كاهش تراكم و وزن خشك علف هاي هرز مشاهده گرديد. علف كش نيكوسولفورون كاهش تراكم علف هاي هـرز را در ابتــداي فصل رشد و آرايش كاشت دورديفه كاهش تراكم علف هاي هرز را در ادامه در طول فصل رشد به دنبال داشت. تركيب تيماري تراكم كاشت 140 هزار بوته در هكتار، آرايش كاشت دو رديفه و دز 5/1و 2 ليتر در هكتار علف كش نيكوسولفورون كمترين ضريب تشابه جاكارد (Sj) گونه هاي علف هرز را به دنبال داشت. همچنين، با افزايش سطوح تيمارهاي تراكم و دز علف كش به خصوص در تركيب با آرايش كاشت دو رديفه بر اساس شاخص شانون- وينر جمعيت گونه هاي حساسي نظير خرفه، بارهنگ، هفت بند، تاج ريزي و قياق به تدريج در طول فصل رشد كاهش يافت. شاخص غالبيت سيمپسون نيز نشان داد كه گونه هاي محدودي نظير تاج خروس، سلمه و پيچك و خارلته با متحمل شدن تغييرات فنولوژيكي رشد تا انتهاي فصل رشد، بقا خود را در درون مزرعه حفظ و به رقابت با ذرت ادامه دادند.

In order to study the effect of plant density, planting pattern and herbicide dosage of nicosulfuron, a field experiment was arranged in a factorial split plot treatments based on RCBD with three replications in Chenaran, Khorasan Razavi, in 2010. The experimental treatments consisted of a factorial plant density (100000, 120000 and 140000 plants ha-1) in the planting pattern (single and double row) as main plot and herbicide dosage of nicousulforon in four levels (0, 1, 1/5 and 2, l.ha-1) as sub-plot. Samplings were made at in five stages (37days after the emergence of corn and it was repeated once per 20 days). The results indicated reducing the weed density and dry matter of weeds in the first stage after the herbicide treatment. Moreover, it was observed a significant interaction effect between plant density with planting pattern and between planting pattern with herbicides dosages during growth season on reducing weed density and dry matter. Also results indicated that in between of this experimentʹs treatments, nicosulfuron herbicide reduced weed density at the beginning of growth season and double row planting pattern suppressed weed density during growing season, and resulted in lowest Jacard similarity index (Sj) of weed species. Results also indicated that with increasing of plant density and herbicide dosage especially in composition of double row planting pattern, according to Shannon- Wiener index, sensitive population such as common purslane (Portulaca oleracea L.), buckhorn plantain (Plantago lanceolata L.), prostrate knotweed (Polygonum aviculare L.), black nightshade (Solanum nigrum L.) and Johnson grass (Sorghum halepens L.) was reduced in during growing season. Simpson dominance index, showed that some low populated weeds such as redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), common lambsquarters (Chenopodium album L.), field bindweed (Convolvulus arvensis L.) and Canada thistle (Circum arvensis L.) persisted their growth up to the end of growing season.