بررسي عوامل موثر بر برنامه درسي نهفته درس انديشه اسلامي‏دوره كارشناسي و ارايه راهكار‏هايي جهت بهبود آن

Exploring the Effective Factors in the Hidden Curriculum of “Islamic Thoughts” Course for B. A. Students

يكي از برنامه هاي اجرا شده در نظام‏هاي آموزشي «برنامه درسي تجربه شده» مي‏باشد كه مطالعات و تحقيقات زيادي روي آن صورت گرفته است. برنامه درسي تجربه شده داراي سطوح مختلفي است كه برنامه درسي نهفته در سطح اول آن قرار دارد. اين برنامه درسي متاثر از عوامل مختلفي است كه دراين تحقيق براي سهولت كار به چهار دسته كلي با عنوان، آموزشي، اجتماعي، فردي و جغرافيايي تقسيم شده است. علي رغم گستردگي تحقيقات انجام شده در مورد برنامه درسي تجربه شده، تاكنون تحقيقات ميداني زيادي در زمينه عوامل موثر بر آن صورت نگرفته است. در مقاله حاضر درس انديشه اسلامي دوره كارشناسي انتخاب و عوامل موثر بر برنامه درسي نهفته اين درس مورد بررسي قرار گرفته است. در اين تحقيق با استفاده از روش كمّي و به وسيله پرسشنامه، برنامه درسي نهفته انديشه اسلامي دانشجويان در هنگام ورود به دانشگاه و نيز عوامل موثر بر آن مورد سنجش قرار گرفت. براي انتخاب جامعه نمونه از ميان دانشجويان ورودي سال 89-1388 يكي از دانشگاه‏هاي تهران كه650نفربودند تعداد 210 دانشجو به طور تصادفي انتخاب شد. پس از جمع آوري پرسشنامه با استفاده از آزمون آماري پيرسون متغيرهايي كه رابطه معني داري با متغير ملاك (برنامه درسي نهفته انديشه اسلامي) داشتند مشخص شد. سپس از آزمون آماري رگرسيون جهت تعيين سهم هر كدام از عوامل استفاده شد؛ بر اساس نتيجه آزمون آماري پيرسون همه عوامل آموزشي، اجتماعي، انفرادي و جغرافيايي و زير مجموعه‏هاي آنها با برنامه درسي نهفته انديشه اسلامي رابطه دارشتند؛ اما در رگرسيون كل فقط رابطه عوامل آموزشي با متغيرهاي (مدرس، محتوا، ارزشيابي)، عوامل اجتماعي با متغيرهاي (خانواده، رسانه و دوستان و همكلاسي‏ها)، عوامل اجتماعي با متغيرهاي (مطالعه، رضايت از آموزش ديني) و عوامل جغرافيايي با متغيرمحل زندگي ثابت شد. براساس نتايج بدست آمده متغيرهاي رضايت ازآموزش ديني، مدرسان دروس ديني، دوستان وهمكلاسي‏ها، رسانه‏ها و مطالعه ديني به ترتيب بيشترين رابطه را با برنامه درسي نهفته درس انديشه اسلامي داشتند.

he present study aims at exploring the effective factors in the hidden curriculum of “Islamic Thoughts” course for B.A. students. The required data have been collected by questionnaire. 210 students have been randomly selected as the statistical sample from among 650 students studying at one of Tehran’s universities in 2010-2011 semesters. The Pearson statistical test has been used to analyze the collected data. The findings of the study demonstrated that all educational, social, and geographical factors and their related subsets have significant relationships with hidden curriculum of “Islamic Thoughts” course, but the results of the total Regression only proved the following significant relationship: educational factors and teacher, content and evaluation variables; social variables and the family media, friends and classmate variables; social variables and study, satisfaction of religious education; and the geographical variables with the residential place variables. The findings also proved that “satisfaction of religious education”, “teachers of the religious course”, “friends and classmates”, “media and religious studies” have the most significant relationships with the hidden curriculum of “Islamic Thoughts” respectively.