بررسي انتقادي تشخيص‌ها و سياست‌گذاري‌ها در مسايل خانواده و ازدواج

A Critical Study of the ways of Diagnostic and Policy –Making for Family and Marrage Problems

با وجود اهميت تاريخي و فرهنگي نهاد خانواده و حمايت قوانين و برنامه‌هاي متفاوت از تشكيل و تداوم آن، پژوهش‌هاي انجام‌شده از وجود بحران خانواده و ازدواج حكايت مي‌كنند. بحران خانواده و ازدواج را مي‌توان از ابعاد گوناگون مورد بررسي قرار داد؛ ولي اين نوشتار تاثير سياست‌گذاري بخش عمومي در ايجاد و تداوم اين بحران را بررسي مي‌كند. هدف اصلي اين مقاله ارزيابي انتقادي ديدگاه‌هاي مرتبط با تشخيص و شناخت مسايل خانواده و ازدواج و نيز سياست‌ها و برنامه‌هاي بخش عمومي مرتبط با مسايل مزبور مي‌باشد. چارچوب انتقادي و تحليلي اين مقاله از ديدگاه‌ هابرماس درباره مستعمره ساختن زيست جهان به وسيله نظام اجتماعي اقتباس شده است. بر مبناي ديدگاه نظري اين مقاله، رسانه‌اي شدن خانواده و تبديل آن به محيطي براي انتقال پيام‌هاي اقتصادي و سياسي به تضعيف و زوال نهاد خانواده انجاميده است و بخش زيادي از مشكلات كنوني خانواده و ازدواج را مي‌توان با چنين چشم‌اندازي درك كرد. داده‌ها و اطلاعات مورد نياز از طريق تحليل محتواي مطالعات انجام‌شده در مورد خانواده و نيز اسناد قانوني و سياست‌ها و برنامه‌هاي موجود، فراهم مي‌گردد. بخش پاياني اين مقاله با استفاده از دستاوردهاي انتقادي مطالعه، در برابر رويكرد دولت‌محور موجود، رويكرد سياستي جايگزيني را ارايه مي‌دهد. بر مبناي داعيه اين مقاله، با توجه به سرشت فرهنگي و اجتماعي خانواده، رويكرد سياستي جامعه‌محور، به شيوه موثرتري مي‌تواند به تامين پايداري خانواده در عرصه‌هاي بازتوليد فرهنگي، همبستگي خانواده و كاركرد جامعه‌پذيري آن كمك كند.

Despite the historical and cultural importance of the family institution and the support of different countryʹs laws and plans for strengthening bases of family, the literature indicates that the family and marriage are subjected to serious problems. This situation can be studied from different perspectives but this paper stresses the effects of public policies on creating and continuing of the crisis. The main goal of the article is to assess critically diagnosis of the problems of family and marriage as well as related public policies and plans. The critical and analytical framework of the study is extracted from Habermas’ views about colonization of life world by social system .According to the theoretical base, mediation of family and its becoming as a milieu for transfer of economic and political messages resulted in weaknesses and breakdown of the family and a big part of existing difficulties of family and marriage can be understood with reference to such a perspective. Data were collected through content analysis of conducted studies and formal policy documents. The closing section of the paper proposes an alternative policy approach that is argued to be more consistent with socio-cultural nature of family and marriage.